Φιλοσοφία τῆς ἱστορίας (σεμινάριο) (110485)

Από τις αρχές του ιθ΄ αιώνα ο ιστορικισμός εντείνει την ιστορική άνθηση και συνάμα αντιδρά στην έννοια της προόδου εντάσσοντας κάθε γεγονός στην εποχή του, την οποία εξετάζει σε σχέση με τον εαυτό της. Η αυτονομία της εποχής οδηγεί στην ερμηνευτική επιταγή να την κατανοούμε με τις δικές της έννοιες αντί να την εξηγούμε με δικές μας. Η κατανόηση, ως επιλογή σημαντικών όψεων, προϋποθέτει όμως αξίες, τόσο όσον αφορά τον ιστορικό όσο και στο επίπεδο των ανθρώπων που μελετά, που έχουν διαφορετικές προοπτικές επί του όλου. Η ιστορία εμφανίζεται έτσι ως μια διαδοχή κοσμοθεωριών, που ορίζουν ως αξία ό,τι είναι σημαντικό για την ύπαρξη του φορέα τους. Άλλοι θεωρούν γενική αρχή μόνο το ότι κάθε κοσμοθεωρία φιλοδοξεί να επιβληθεί. Άλλοι θεωρούν ότι αυτή η κατάσταση δεν απειλεί τη γενικότητα της γνώσης της ιστορίας γιατί αυτή προϋποθέτει ένα ενιαίο αξιακό πλαίσιο. Στη δεύτερη περίπτωση, η ιστορία γίνεται πρότυπο των επιστημών του ανθρώπου. Στην πρώτη, η βιολογία αναλαμβάνει αυτό τον ρόλο, προεκτείνοντας τη μεταφυσική της φύσης.