ΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΣΤΟΝ ΕΓΕΛΟ

Ὁ Ἕγελος ὀνομάζει τὴν δική του φιλοσοφικὴ σκοπιὰ "ἀπόλυτη ἐπίγνωση". Αὐτὴ ἡ ἔκφραση, τίτλος τοῦ συμπεράσματος τῆς Φαινομενολογίας τοῦ νοῦ, μπορεῖ νὰ ἀποδοθεῖ ἑμηνευτικὰ ὡς ἐλεύθερη γνωσιακὴ συνείδηση. Ἀνάλογα μὲ τὸ πῶς θὰ ἑρμηνευθεῖ ἡ ἀπόλυτη ἐπίγνωση, θὰ ἑρμηνευθεῖ διαφορετικὰ καὶ ἡ πρόθεση τοῦ Ἕγελου στὸν τομέα τοῦ "ἀντικειμενικοῦ νοῦ," δηλ. τῆς σκέψης ποὺ ἔχει ἐπιπτώσεις στὴν πραγματικότητα καὶ δημιουργεῖ ἕναν δικό της κόσμο (δίκαιο, ἠθικότητα, οἰκογένεια, κοινωνία, πολιτεία, ἱστορία). Θὰ προσεγγίσουμε αὐτὸ τὸ θέμα μέσα ἀπὸ τὸν σχολιασμὸ τοῦ ἔργου Φαινομενολογία τοῦ νοῦ (Phänomenologie des Geistes).

1/ Εἰσαγωγικὰ

2/ "Εἰσαγωγὴ" Φαινομενολογίας τοῦ νοῦ (σ. 101-114)

3/ Κατ' αἴσθησιν βεβαιότητα (σ. 115-126)

4/ Ἀντίληψη (σ. 127-142)

5-6/ Διάνοια (σ. 143-175)

7/ Αὐτοσυνειδησία (σ. 176-186)

8/ Κυριαρχία καὶ ὑποτέλεια (σ. 187-199)

9/ Βεβαιότητα καὶ ἀλήθεια τοῦ λόγου (σ. 226-235)

10/ Παρατήρηση τῆς αὐτοσυνειδησίας (b. σ. 282-290)

11/ Παρατήρηση τῆς αὐτοσυνειδησίας (c. σ. 291-325)

12/ Ὁ ἀγώνας τοῦ διαφωτισμοῦ καὶ τῆς δεισιδαιμονίας (σ. 493-522)

13/ Ἡ ἀπόλυτη ἐπίγνωση (σ. 710-733).

 

Βιβλιογραφία

Fr. Berto, Che cos'è la dialettica hegeliana?, Poligrafo, Πάντοβα 2005. 

G. Günther, Grundzüge einer neuen Theorie des Denkens in Hegels Logik, Meiner, Λειψία 1933.

E.E. Harris, Formal, Transcendental and Dialectical Thinking, SUNY, Ὤλμπανυ 1987.

Kl. Hartmann, Die ontologische Option, de Gruyter, Βερολίνο-Νέα Ὑόρκη 1976.

Ἕγελος, Φαινομενολογία τοῦ νοῦ, μτφ. Γ. Φαράκλας, Ἑστία, Ἀθήνα 2007.

Hegel, Werke in 20 Bd., Suhrkamp, Φραγκφούρτη 1969. 

Hegel, Le savoir absolu, εἰσ.-μτφ.-σχ. B. Rousset, Aubier, Παρίσι 1977.

W. Jaeschke, Hegels Philosophie, Meiner, Ἁμβοῦργο 2020.

D. Karydas, Begriffliche Form und gesellschaftlicher Inhalt, Nissos, Αθήνα 2020.

P. Kondylis, Die Entstehung der Dialektik, Cotta, Στουτγάρδη 1979.  

Ἀ. Λαβράνου, Γνώση, πίστη καὶ πολιτική, ΙΣΚ, Ἀθήνα 2017.

G. Lebrun, La patience du concept, Gallimard, Παρίσι 1972.

Τ. Lewis, Religion, Politics and Modernity in Hegel, OUP, Ὀξφόρδη 2011.

D. Losurdo, Hegel e la libertà dei Moderni, Editori Riuniti, Ρώμη 1992.

Θ. Νουτσόπουλος, Διαλεκτικὴ καὶ ἀξίες, ΙΣΚ, Ἀθήνα 2005.

R. Pippin, Hegel's Idealism, CUP, Καίμπριτζ 1989.

T. Rockmore, Cognition, U. California P., Μπέρκελεϋ-Λὸς Ἄντζελες 1997.

J. Russon, Reading Hegel's Phenomenology, Indiana U.P., Μπλούμινγκτον 2004.

Γ. Φαράκλας, Γνωσιοθεωρία καὶ μέθοδος στὸν Ἕγελο, Ἑστία, Ἀθήνα 2000.

Ντ. Χένριχ, Μεταξὺ Κὰντ καὶ Χέγκελ, μτφ. Θ. Δρίτσας, ΠΕΚ, Ἡράκλειο 2018.

Κ. Ψυχοπαίδης, Χέγκελ, Πόλις, Ἀθήνα 2003. 

Τρόπος αξιολόγησης Παρουσίαση καὶ κατάθεση γραπτοῦ δοκιμίου (θὰ ὑποδειχθεῖ εἰδικὴ βιβλιογραφία γιὰ κάθε θέμα)