Παρουσίαση/Προβολή

Εικόνα επιλογής

Παγκοσμιοποίηση

(800124) -  Αντιγόνη Λυμπεράκη

Περιγραφή Μαθήματος

Περιεχόμενο μαθήματος

Το μάθημα εστιάζει στην ανάδειξη και την εξέταση των μεγάλων αλλαγών που σημειώνονται στον παγκόσμιο οικονομικό χάρτη, τόσο ως προς τις μεγάλες τάσεις, όσο και με τη χρήση συγκεκριμένων παραδειγμάτων. Επιχειρείται η ανάλυση των «μεγάλων προβλημάτων» που θέτει η διαδικασία της παγκοσμιοποίησης, καλύπτοντας παράλληλα θέματα που αφορούν (ή απορρέουν από) την τρέχουσα συζήτηση περί διαρθρωτικών τάσεων -δυνατότητας παρέμβασης με εργαλεία πολιτικής. Το μάθημα περιλαμβάνει τρεις βασικές θεματικές ενότητες.

Η πρώτη ενότητα παρουσιάζει το εισαγωγικό υπόβαθρο του μαθήματος καλύπτοντας ζητήματα όπως η μεγάλη εικόνα και η ιστορία της παγκοσμιοποίησης, τα αποτελέσματα της παγκοσμιοποίηση στη φτώχεια και την ανάπτυξη, νέες εκφάνσεις (όπως πχ. πλατφόρμες, gig economy, καθώς και τα μεγάλα διλήμματα της παγκοσμιοποίησης).

Η δεύτερη ενότητα επιχειρεί μία προσέγγιση της παγκοσμιοποίησης ως αφήγηση διαχρονικής μείωσης του κόστους μεταφοράς. Το ενδιαφέρον εδώ επικεντρώνεται στον ρόλο της εξέλιξης στο κόστος μεταφοράς αγαθών, ιδεών και ανθρώπων καλύπτοντας θέματα όπως η σταδιακή χωρική απεξάρτηση της παραγωγής από την κατανάλωση, η εκβιομηχάνιση στο Βορρά και στο Νότο, καθώς και ορισμένες από τις νεότερες τάσεις (πχ ψηφιακή τεχνολογία, εικονική μετανάστευση και άλλες νέες προσκλήσεις της παγκοσμιοποίησης για τα συστήματα παραγωγής και τον κόσμο της εργασίας).

Η τρίτη ενότητα επικεντρώνεται στους μηχανισμούς διάχυσης της παγκοσμιοποίησης  και τους νέους μεγάλους παίκτες της παγκόσμιας οικονομίας. Οι μηχανισμοί αυτοί περιλαμβάνουν την κινητικότητα αγαθών (η σημασία του εμπορίου στην αύξηση της παραγωγής και της ευημερίας), την κινητικότητα ανθρώπων (σύνδεση παγκοσμιοποίησης και μετανάστευσης), καθώς και την κινητικότητα κεφαλαίων (Ξένες Άμεσες επενδύσεις και η σημασία τους για τις χώρες υποδοχής και αποστολής των εν λόγω ροών).  Στη συνέχεια παρουσιάζονται οι νέοι μεγάλοι παίκτες της παγκόσμιας οικονομίας. Τέλος αποτυπώνεται και ερμηνεύεται ο νέος χάρτης της παγκόσμιας οικονομίας (η γεωγραφία της παγκοσμιοποίησης από την πλευρά των αναπτυσσόμενων οικονομιών και οι απειλές για τις ανεπτυγμένες οικονομίες).

 

Μαθησιακοί στόχοι

Συνολικά, το μάθημα αποσκοπεί στην κατανόηση της μεγάλης μεταμόρφωσης της παγκόσμιας οικονομίας στη διάρκεια του τελευταίου αιώνα (και αναφορές που ξεκινούν από τη Βιομηχανική Επανάσταση).

 

Προτεινόμενη ενδεικτική βιβλιογραφία

Λυμπεράκη, Α, Σκορδίλη, Σ. (2019) «Οικονομική Γεωγραφία», Εκδόσεις Κριτική (προτεινόμενο εγχειρίδιο) Από Κεφάλαιο 9 κι έπειτα.

Dani Rodrik (2013) Το Παράδοξο της Παγκοσμιοποίησης, εκδόσεις Κριτική

Baldwin (2019). Globalisation 1.0 and 2.0 helped the G7. Globalisation 3.0 helped India and China instead. What will Globalisation 4.0 do? Διαθέσιμο στο:

https://voxeu.org/content/globalisation-10-and-20-helped-g7-globalisation-30-helped-india-and-china-instead-what-will-globalisation-40-do

Baldwin (2019). If this is Globalization 4.0, what were the other three? στο: https://www.weforum.org/agenda/2018/12/if-this-is-globalization-4-0-what-were-the-other-three/

Ημερομηνία δημιουργίας

Δευτέρα 27 Μαΐου 2019