Παρουσίαση/Προβολή

(TMH421) -  Λεωνίδας Οικονόμου

Περιγραφή Μαθήματος

Το μάθημα εστιάζεται στην εξέταση της έννοιας και των μορφών του λαϊκού πολιτισμού στις μοντέρνες και τις σύγχρονες κοινωνίες και ιδίως στην ανθρωπολογική μελέτη της λαϊκής μουσικής.

 

Το “λαϊκό” είναι ένας διαφιλονικούμενος όρος που έχει προσλάβει στο παρελθόν και εξακολουθεί να έχει ποικίλα και αντικρουόμενα νοήματα. Το μάθημα επιδιώκει να διασαφηνίσει αυτή τη πολλαπλότητα και τη σύγχυση και εξετάζει τις διαφορετικές νοηματοδοτήσεις του λαϊκού πολιτισμού στις κοινωνικές επιστήμες και το δημόσιο λόγο των νεωτερικών κοινωνιών, και τους τρόπους με τους οποίους κατανοείται και μελετάται στη σύγχρονη ανθρωπολογία. Στο πλαίσιο αυτό εξετάζονται ζητήματα που περιλαμβάνουν: α) θεωρίες για το λαϊκό πολιτισμό και τη μαζική κουλτούρα, β) λαός, έθνος και λαϊκός πολιτισμός, γ) τα μετακινούμενα σύνορα της αυθεντικότητας: από την κλειστή κοινότητα στις πολλαπλές νεωτερικότητες κι από τους ταξικούς πολιτισμούς στις φυλές της μεγαλούπολης, δ) η πολιτική του λαϊκού πολιτισμού: αντίσταση, ηγεμονία, και λαϊκισμός.

 

Το μάθημα εστιάζεται στη συνέχεια στην ανθρωπολογική μελέτη της λαϊκής (popular) μουσικής και εξετάζει τις σύγχρονες θεωρητικές προσεγγίσεις της μουσικής επικοινωνίας και των λαϊκών μουσικών ειδών, καλλιτεχνών και επιτελέσεων. Στη λαϊκή μουσική εντάσσεται σήμερα το σύνολο των μουσικών ειδών και πολιτισμών από την ποπ και τη ροκ ως την όπερα, και από τα δημοτικά και νεοδημοτικά τραγούδια (πολλών χωρών) ως την “έντεχνη” και avant garde μουσική. Αναλύεται η θεωρητική στροφή -στην εθνομουσικολογία, την εθνοποιητική και άλλους συναφείς κλάδους- από το κείμενο στην επιτέλεση και σκιαγραφείται ένα θεωρητικό και μεθοδολογικό πλαίσιο, που επιτρέπει την επαρκή εξέταση των μουσικών επιτελέσεων και των κοινωνικών, πολιτισμικών, συναισθηματικών και έμφυλων διαστάσεων της λαϊκής μουσικής.

 

Με παραδείγματα από την ελληνική «λαϊκή» μουσική του 20ού αιώνα, αλλά και από ποικίλα μουσικά είδη απ’ όλο τον κόσμο, εξετάζονται ζητήματα που περιλαμβάνουν: α) καλλιτεχνικά μοτίβα, κοινωνική εμπειρία και δομή της αίσθησης β) ερμηνευτικές προσεγγίσεις της λαϊκής ποιητικής, γ) μουσική βιομηχανία, καλλιτεχνική δημιουργία και σχέσεις εξουσίας, δ) βιογραφία, αυτοβιογραφία και η κατασκευή της δημόσιας εικόνας των τραγουδιστριών και τραγουδιστών σταρ, ε) συναισθήματα, μνήμη και ταυτότητα στη λαϊκή μουσική στ) οι μουσικές επιτελέσεις ως κοινωνικά δράματα και τελετουργίες συμβολικής θεραπείας, ζ) δρώμενα και πολιτισμοί του πόνου, του γέλιου και της απόλαυσης, η) το φύλο των τραγουδιών και των μουσικών επιτελέσεων, θ) ρομαντική αγάπη, σεξ και ερωτοτροπία στη λαϊκή μουσική ι) μουσική διασκέδαση, ελευθεριακή κοινωνικότητα και σεξουαλική εργασία.

Ημερομηνία δημιουργίας

Δευτέρα 21 Οκτωβρίου 2024