Παρουσίαση/Προβολή

Εικόνα επιλογής

Ποιοτικές, Ποσοτικές και Μεικτές Μέθοδοι Έρευνας: Εφαρμογές στη Μελέτη των Συνόρων και της Οριακότητας

(520249) -  Νέλλη Καμπούρη

Περιγραφή Μαθήματος

Το μάθημα δεν θα διδαχθεί το 2025

Μπορούμε να κάνουμε έρευνα συνδυάζοντας την συλλογή ήχων με τη συλλογή στατιστικών δεδομένων; Μπορούμε να κάνουμε συμμετοχική παρατήρηση σε μη ανθρώπινα περιβάλλοντα; Μπορούμε να κάνουμε έρευνα και να παράγουμε καλλιτεχνικό έργο μαζί; Μπορούμε να συνδυάσουμε την κινηματική δράση ή την συμμετοχή σε κοινότητες με την έρευνα; Το μάθημα αυτό μελετά αυτά και άλλα ερωτήματα που σχετίζονται με το ξεπέρασμα των ορίων που διαχωρίζουν τους επιστημονικούς κλάδους μεταξύ τους, και απομονώνουν την έρευνα από την ευρύτερη κοινωνική ζωή. Για το σκοπό αυτό εστιάζει στις ποσοτικές και ποιοτικές μεθοδολογίες και στους τρόπους που μπορούν να συνδυαστούν για να μελετήσουμε τα σύνορα και την οριακότητα.

Οι ποιοτικές και οι ποσοτικές μέθοδοι συλλογής και επεξεργασίας δεδομένων ορίζονται συνήθως σαν δυο διακριτά πεδία, τα οποία δεν συνομιλούν μεταξύ τους. Ανάλογα με τον κλάδο δίνεται έμφαση στη μια ή στην άλλη προσέγγιση. Στην περίπτωση, όμως, που συνομιλούν μεταξύ τους αυτό γίνεται χωρίς να προβληματοποιούνται οι σχέσεις τους, οι συνέχειες και οι ασυνέχειες που υπάρχουν μεταξύ τους. Συνηθίζεται έτσι σε πολλές αναλύσεις ποιοτικών δεδομένων να υπάρχουν τυχαίες αναφορές σε στατιστικά δεδομένα, ενώ αντίστοιχα υπάρχουν και ποικίλες αναφορές στις αναλύσεις ποσοτικών δεδομένων σε ποιοτικές μελέτες χωρίς να τίθενται ερωτήματα σχετικά με την προέλευσή τους και τους τρόπους που συλλέχτηκαν. Στην πραγματικότητα, όπως αναδεικνύουν οι μεικτές μεθοδολογίες τα όρια μεταξύ του ποιοτικού και του ποσοτικού θα πρέπει να αποτελούν αντικείμενο προβληματισμού. Στο μάθημα αυτό θα συζητήσουμε τα σημεία απόκλισης και σύγκλισης των ποσοτικών και ποιοτικών μεθοδολογιών και το πως μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε για να κατανοήσουμε τα σύνορα και την οριακότητα.

Κάθε μάθημα χωρίζεται σε δύο ενότητες: η πρώτη εστιάζει στις μεθόδους που χρησιμοποιούμε στις κοινωνικές επιστήμες ενώ η δεύτερη εστιάζει σε συγκεκριμένες μελέτες που τις εφαρμόζουν . Πιο συγκεκριμένα, αφού αναλύσουμε τις βασικές μεθόδους έρευνας μελετάμε τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους μπορούμε να τις χρησιμοποιήσουμε για να προσεγγίσουμε ζητήματα που σχετίζονται με τα σύνορα και τη μετανάστευση. Μελετάμε, από τη μια πλευρά, έρευνες που βασίζονται σε στατιστικά δεδομένα για τα εθνικά και ευρωπαϊκά σύνορα και, από τη άλλη, έρευνες που χρησιμοποιούν συμμετοχική παρατήρηση, συνεντεύξεις, ομάδες εστιασμένης συζήτησης, δραστηριότητες σε κοινότητες και ακτιβιστικές ομάδες ή  καλλιτεχνική δημιουργία. Μέσα από την διπλή αυτή εστίαση δίνεται η δυνατότητα στις/στους/στα φοιτήτριες/τες/τ@ να σκεφτούν και να συζητήσουν τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους μπορούν να προσεγγίσουν φαινόμενα, γεγονότα, περιόδους, δομές, θεσμούς, διαδικασίες, ταυτότητες και υποκειμενικότητες με τη χρήση διαφορετικών μεθόδων. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην κατανόηση της οριακότητας σαν συνθήκης που θέτει πολλαπλές προκλήσεις τόσο για τα υποκείμενα που συμμετέχουν στην έρευνα όσο και για τα υποκείμενα που την διενεργούν. Έτσι συζητάμε τα διλήμματα και τις προκλήσεις που προκύπτουν όταν αγγίζουμε ζητήματα που αφορούν στη θεσιακότητά των  ερευνητών/τριών και τη σχέση τους με τα υποκείμενα που ερευνώνται ή συμμετέχουν στην έρευνα, τα οποία συχνά ζουν διαεθνικές ζωές, στα όρια μεταξύ διαφορετικών κοινωνιών και πολιτισμών, ενώ παράλληλα ενδέχεται να βιώνουν διαφορετικές μορφές επισφάλειας, βίας, και αβεβαιότητας.

Ημερομηνία δημιουργίας

Τρίτη 1 Οκτωβρίου 2024