Παρουσίαση/Προβολή

(52Μ026) -  Αθηνά Αθανασίου

Περιγραφή Μαθήματος

Διδάσκουσα

Αθηνά Αθανασίου, Καθηγήτρια Τμήματος Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

 

Περιγραφή

Στο πλαίσιο αυτού του σεμιναρίου, εξετάζονται οι πολιτισμικές, ιστορικές και πολιτικές διαστάσεις της υποκειμενοποίησης, της εξουσίας, του λόγου, του πολιτικού και του ανθρώπινου. Ειδικότερα, διερευνώνται οι τρόποι με τους οποίους στα πεδία του φύλου και της βιοπολιτικής η ετερότητα επιτελείται ως αντινομική προς την ηγεμονική οικουμενική (ανδρική, λευκή, αστική, σωματικά ικανή) επικράτεια της «ανθρώπινης εμπειρίας». Σε αντίθεση με την ουσιοκρατική πρόσληψη της έννοιας της «ανθρώπινης ζωής», και τις οικουμενιστικές προϊδεάσεις της, ζητούμενο είναι η κριτική κατάδειξη της κανονικότητας που θεμελιώνει οντολογικά και νομιμοποιεί πολιτικά την εννόηση του ανθρώπινου με γνώμονα κυρίαρχα ηθικο-κοινωνικά πρότυπα και σχέσεις εξουσίας.

            Εξετάζονται οι πολλαπλές αντινομίες και ανισότητες -έμφυλες, εθνικές, ταξικές, αποικιοκρατικές και νεο-αποικιοκρατικές- που διέπουν το πολιτικό στη σημερινή παγκόσμια συνθήκη. Αναλύεται πώς οι εμπειρίες της ταύτισης και της ετεροποίησης διέπονται από έμφυλες, ταξικές, γεωπολιτικές, φυλετικές, αποικιοκρατικές και οριενταλιστικές σχέσεις κυριαρχίας, πώς τα προνόμια και οι αποκλεισμοί του φύλου, της σεξουαλικότητας, της φυλής, της εθνότητας, της κοινωνικής τάξης και της σωματικής αρτιμέλειας, δομούν τον κανονιστικό ορισμό της ανθρώπινης ιδιότητας.

Συζητιούνται κομβικά ζητήματα της φεμινιστικής θεωρίας, όπως: λόγος και ενσώματη υποκειμενικότητα, θεμελίωση του κανονικού στην προδηλότητα του «φυσικού» και του «αυτονόητου», σχέσεις εξουσίας και εμπρόθετη δράση, κριτική στη δυτικοκεντρική φιλελεύθερη οντολογία του υποκειμένου. Στο επίκεντρο αυτών των αναζητήσεων βρίσκεται ο προβληματισμός γύρω από την πολιτική της ταυτότητας και την πολιτική της αποδόμησής της. Στις θεματικές του σεμιναρίου περιλαμβάνονται: το φύλο ως επιτελεστική συνθήκη λόγου/εξουσίας, οι συναρθρώσεις του φύλου και της βιοπολιτικής ως πεδίων υποκειμενοποίησης και εξουσίας, οι ταξικές και αποικιακές/μετααποικιακές συνθήκες, η κοινωνική οδύνη και η αντίσταση. Το θεωρητικό πλαίσιο του σεμιναρίου διαμορφώνεται από τις ευρύτερες επιστημολογικές αναζητήσεις που σηματοδοτούν έναν πολυφωνικό διεπιστημονικό διάλογο μεταξύ ανθρωπολογικής θεωρίας, φεμινιστικής θεωρίας, queer/κουήρ θεωρίας, ψυχαναλυτικής θεωρίας, θεωριών του σώματος και της βιοπολιτικής, μετααποικιακών σπουδών και πολιτισμικής κριτικής.

Μαθησιακοί στόχοι:

Η ερευνητική και θεωρητική ανάλυση των τρόπων με τους οποίους στα πεδία του φύλου και της βιοπολιτικής παράγεται η ηγεμονική οικουμενική εννόηση του ανθρώπινου με γνώμονα κυρίαρχα ηθικο-κοινωνικά πρότυπα και σχέσεις εξουσίας.

Η κριτική διερεύνηση των πολιτισμικών, ιστορικών και πολιτικών διαστάσεων της υποκειμενοποίησης, της εξουσίας και του λόγου στο πλαίσιο κανονιστικών ορισμών της ανθρώπινης ιδιότητας.

Η κριτική ανάλυση των τρόπων μέσω των οποίων οι διαδικασίες της υποκειμενοποίησης και οι σχέσεις εξουσίας διέπονται από έμφυλες, ταξικές, γεωπολιτικές, φυλετικές, αποικιοκρατικές και οριενταλιστικές σχέσεις κυριαρχίας.

Η εξοικείωση των φοιτητών/τριών με την διαθεματική επιστημολογική σκευή πάνω στην οποία βασίζεται ο πολυφωνικός διεπιστημονικός διάλογος μεταξύ ανθρωπολογικής θεωρίας, φεμινιστικής θεωρίας, queer θεωρίας, ψυχαναλυτικής θεωρίας, θεωριών του σώματος και της βιοπολιτικής, μετααποικιακών σπουδών και πολιτισμικής κριτικής.

 

Αξιολόγηση: Οι φοιτήτριες/ές αξιολογούνται με βάση την προφορική παρουσίαση κειμένων, τη συνολική συμμετοχή στο σεμινάριο και την τελική γραπτή εργασία (το θέμα της οποίας αποφασίζεται μετά από συνεννόηση με τη διδάσκουσα).

Ημερομηνία δημιουργίας

Τρίτη 3 Νοεμβρίου 2015