Παρουσίαση/Προβολή

(410312) -  Θεοχάρης Ράπτης

Περιγραφή Μαθήματος

Στις απαρχές του ιδεώδους της γλωσσικής τυποποίησης εντοπίζεται το όνειρο του Leibniz για ένα τέλειο λογικό-υπολογιστικό σύστημα, το οποίο θα επέτρεπε την επίλυση όλων των επιστημονικών και μεταφυσικών προβλημάτων. Χρειάστηκε να περιμένουμε τον Boole και τα μέσα του 19ου αιώνα για να δημιουργηθεί μια καθαρά τυπική γλώσσα, βασισμένη στο δυαδικό σύστημα ψηφίων 0 και 1, η οποία συνεισέφερε καθοριστικά στην ανάπτυξη των σύγχρονων υπολογιστικών μηχανών (Turing). Σήμερα, όπου η επικοινωνία έχει σε μεγάλο βαθμό εκθρονίσει το παραδοσιακό μοντέλο εργασίας της βιομηχανικής επανάστασης, η αναγκαιότητα τυποποίησης (και ειδικότερα ποσοτικοποίησης) απαντά στην πρόκληση της μείωσης της πολυπλοκότητας των κοινωνιών της πληροφορίας και της γνώσης. Η μονοσημαντότητα (σε αντίθεση με την εγγενή στις φυσικές γλώσσες αμφισημία), η ασφάλεια και η ταχύτητα συνιστούν τα τρία βασικότερα χαρακτηριστικά της γλώσσας ως πληροφορίας και του κυρίαρχου μοντέλου επικοινωνίας, βασιζόμενου στο συμπεριφορικό σχήμα ερέθισμα-αντίδραση.

Η ίδια η μετάβαση των σύγχρονων κοινωνιών στην ψηφιακή συνθήκη αποτελεί τεκμήριο μιας εποχικής στροφής όσον αφορά το καθεστώς ύπαρξης της γλώσσας. Τη ρηματική γλώσσα –με τα διακυβεύματα της σημασίας και του νοήματος, της ρητορικότητας και της αληθειακής ή ποιητικής δύναμης της γλώσσα– ανταγωνίζεται πλέον η –μη σημασιολογική και αποκαθαρμένη από τη διάσταση του νοήματος–γλώσσα των αλγορίθμων και του φορμαλισμού των μαθηματικών τελεστών και συμβόλων.

Στόχος του μαθήματος είναι η κριτική παρουσίαση της διαφοράς φυσικών και τυπικών γλωσσών μέσα από τις καθημερινές πρακτικές της επικοινωνίας, όπως και ο προβληματισμός σχετικά με τα όρια της τυποποίησης και της τεχνολογικής προσομοίωσης εργασιών και λειτουργιών που αποδίδονται στις φυσικές γλώσσες (εφαρμογές AI, ChatGPT).

Ημερομηνία δημιουργίας

Τρίτη 2 Οκτωβρίου 2018