Παρουσίαση/Προβολή

Προτεινόμενα συγγράμματα

To Μάθημα στηρίζεται εξ ίσου στα κείμενα που μπορείτε να βρείτε στα "ἑγγραφα" της παρούσας εφαρμογής και στα κείμενα του πρώτου προτεινόμενου συγγράμματος. Δείτε τα "υποχρεωτικά αναγνώσματα" παρακάτω σχετικά με το τι μπορείτε να κάνετε για τα κείμενα του δεύτερου προτεινὀμενου συγγράμματος. 

Βιβλίο [κωδικός στον Εύδοξο 3454]: Στενές σχέσεις, Clyde Hendrick & Susan S. Hendrick. Εκδόσεις Πεδίο.

Βιβλίο [κωδικός στον Εύδοξο 12301986]: Πεδία Έρευνας στην Κοινωνική Ψυχολογία: Πολιτισμός, μετανάστευση, οργανισμοί, υγεία-πρόληψη, στενές διαπροσωπικές σχέσεις, Π.Σ. Κορδούτης, Β.Γ. Παυλόπουλος. Εκδόσεις Διάδραση.

Μέθοδοι αξιολόγησης

Συνήθως γίνονται γραπτές εξετάσεις με ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών, που αποσκοπούν στον έλεγχο της κατανόησης της θεωρίας και των ερευνών αλλά και της δυνατότητας δημιουργικής και κριτικής χρήσης τους. Η εξέταση διαρκεί 45’ - 60’ και συνήθως περιλαμβάνει 10-15 ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών. 
Έχει μεγάλη σημασία να διαβάζετε πολύ προσεκτικά και επαναληπτικά την εκφώνιση των οδηγιών της όλης εξέτασης, αλλά πολλές φορές και την εκφώνιση κάθε ερώτησης και τις επιλογές της που συνήθως είναι 4-6. Για να επιλέξετε τη σωστή απαντητική επιλογή χρησιμοποιήστε πρώτα από όλα τη γνώση σας για το θέμα αλλά και λογικές μεθόδους αποκλεισμού ή εγγύτητας προς το ζητούμενο, όπως η εις άτοπον αναγωγή, ο έλεγχος ομοιότητας ως προς την ουσία των λεγομένων μιας επιλογής με μία άλλη, ο έλεγχος ακρίβειας.  Ο τελευταίος έλεγχος ειδικά σημαίνει να εξετάζετε αν μία  επιλογή να περιγράφει ακτιβώς την απάντηση στο ζητούμενο, ούτε κάτι παραπάνω ούτε κάτι ελλιπές που την καθιστούν λανθασμένη. Επομένως, η πιο σημαντική σας ενέργεια στη διαδικασία της εξέτασης αυτής είναι η σύγκριση των επιλογών λεπτομεριακά και συστηματικά π.χ. μιά προς μία, μία προς όλες ή ανά ομάδες-αν διακρίνετε ότι ομαδοποιούνται με κάποιο τρόπο.

Εκτάκτως μπορεί να υιοθετηθεί τύπος γραπτής εξέτασης με απαντήσεις ανάπτυξης σε σύνθετες ερωτήσεις ("οι λε΄γομενες ερωτήσεις κρίσεως") όπου σας ζητείται πάλι να χρησιμοποιήσετε τόσο τη μνήμη σας όσο και την ικανότητά σας να συνδυάζετε τις γνωσεις σας δημιουργικά και κριτικά σε απλά  ζητήματα κατανόησης των φαινομένων των διαροσωπικών σχέσεων ή εφαρμογών που τις αφορούν. 

Επισημάνσεις:

1. Στην εξέταση μετέχουν μόνο όσοι έχουν δηλώσει στη γραμματεία το μάθημα. Δεν υπάρχει καμία περίπτωση να καταχωριστεί ο βαθμός σας εάν δεν έχετε δηλώσει το μάθημα
2. Δεν εφαρμόζεται αρνητική βαθμολογία.
3. Όλες οι ερωτήσεις έχουν την αυτή βαθμολογική αξία.
4. Σύμφωνα με απόφαση του Τμήματος δεν γίνεται δεκτή βαθμολογική ρήτρα. Αν πιστεύετε ότι η επίδοσή σας την εξέτασή ήταν χαμηλή ή είχατε απλώς την πρόθεση να δείτε πως εξετάζετε το μάθημα παραδώστε λευκή κόλλα ή διαγράψτε τα γραφόμενά σας με ένα Χ!
5. Δεν προβλέπονται γραπτές εργασίες για το μάθημα αυτό
6. Δεν προβλέπεται προφορική εξέταση ή εξέταση εκτός της ημερομηνίας του προγράμματος παρά μόνο για την παρακάτω περίπτωση
7. Προφορικά εξετάζονται μόνο ΑΜΕΑ συνήθως την ίδια ώρα με την προκαθορισμένη γραπτή εξέταση ή άλλη εντός της εξεταστικής περιόδου
8. Δεν γίνεται προβαθμολόγιση για κανέναν λόγο.  Οι βαθμοί ανακοινώνονται για όλους στον ίδιο χρόνο
9. Κατ’ αρχήν, προβιβάσιμη θεωρείται η επίδοση τουλάχιστον στο 50% + 1 επί του συνόλου των ερωτήσεων.

Υποχρεωτικά αναγνώσματα

Τα αναγνώσματα του μαθήματος είναι 17 από αυτά τα 1-8 μπορείτε να τα κατεβάσετε από τα "έγγραφα" στην παρούσα εφαρμογή.

1. Oι παρουσιάσεις των διαφανειών που προβάλλονται κατά τις παραδόσεις (μπορείτε να τις κατεβάσετε από τα "Έγγραφα", είναι δώδεκα συνολικά "Διαλέξεις" )
2. Το μικρό εισαγωγικό, δημοσιογραφικού χαρακτήρα άρθρο «Κοινωνικές αλλαγές υπονομεύουν τον γάμο» της Ιστορικού και Ειδικού στις Οικογενειακές Σπουδές Stephanie Coontz
3. Το κείμενο «Τα συστατικά στοιχεία του έρωτα κατά την Τριγωνική Περί Έρωτος Θεωρία του Sternberg»
4. Το απόσπασμα «Kinds of Love» από το κλασσικό άρθρο του Sternberg, R. J. (1986) «Α Triangular Theory of Love”, Psychological Review, 93, 119-135. Στην αγγλική. Οι φοιτητές προτρέπονται να αναζητήσουν το πλήρες άρθρο χωρίς να αποτελεί υποχρεωτικό ανάγνωσμα στο σύνολό του. Το απόσπασμα ωστόσο πρέπει να μελετηθεί.
5. To κείμενο «Ατομικές διαφορές στη σύναψη δεσμού και σεξουαλικότητα». των Α. Θεμελή και Π. Κορδούτη
6. Η πειραματική εργασία για την επίδραση της ισοτιμίας και συναισθηματική επικοινωνία των συντρόφων της ερωτικής σχέσης του Π. Κορδούτη
7. Το άρθρο της Helen Fisher "We have chemistry! - the role of four primary temperament dimensions in mate choise and partner compatibility"  
8. To άρθρο της Helen Fisher "Brains do it: Lust, attraction and attachment" 

Τα ακόλουθα τρία κείμενα υπάρχουν στο βιβλίο που διανέμεται δωρεάν των Π. Κορδούτη και Β. Παυλόπουλου (2006). Πεδία έρευνας στην Κοινωνική Ψυχολογία: Πολιτισμός, μετανάστευση, οργανισμοί, υγεία-πρόληψη, στενές διαπροσωπικές σχέσεις. Αθήνα. Επειδή όμως συxνά υπάρχουν δυσκολίες στη δωρεάν διανομή του βιβλίου (ανεπάρκεια αντιτύπων) και έχετε την εναλλακτική δυνατότητα να κατεβάσετε τα κείμενα από εδώ, προτείνεται να προτιμήσετε να λάβετε δωρεάν το έτερο προτεινόμενο βιβλίο του μαθήματος, των Hendrick και Hendrick (2012):

9.  Το εισαγωγικό κείμενο «Το πεδίο των στενών διαπροσωπικών σχέσεων»του Π. Κορδούτη

10. Η έρευνα «Έρως ανίκατε μάχαν»: μία εμπειρική έρευνα για τους μύθους του γάμου»του Β. Παυλόπουλου

11. Η πειραματική εργασία «Αντίληψη ισοτιμίας και σεξουαλικής ικανοποίησης στη στενή διαπροσωπική σχέση»του Π.    Κορδούτη

Τα παρακάτω κείμενα 12 - 17, δεν είναι προσβάσιμα μέσω διαδικτύου, πρέπει είτε να τα αναζητήσετε στη βιβλιοθήκη στην πρωτότυπη αγγλική γλώσσα ή να τα μελετήσετε στην ελληνική τους μετάφραση στο βιβλίο των Hendrick, C. & Hendrick, S. "Στενές Σχέσεις: Θεμελιώδη Ζητήματα της Ψυχολογίας των Διαπροσωπικών Σχέσεων" των εκδόσεων Πεδίο που διατίθεται σε όσους έχουν δηλώσει το μάθημα δωρεάν. Το βιβλίο υπάρχει στην αγορά για όσους δεν έχουν διλαιωμα δωρεάν παραλαβής. Παρακάτω, με τα έντονα γράμματα δίνω τις αντιστοιχες σελίδες στην έκδοση αυτή.

12. Κεφάλαιο 13, σελ. 229-243. Το συναίσθημα στις στενές σχέσεις.

13. Κεφάλαιο 14, σελ. 244 - 263. Σϋναψη δεσμού στις στενές σχέσεις.

14.  Κεφάλαιο 15, σελ. 264 - 278. Ερωτική αγάπη.

15. Κεφάλαιο 16, σελ. 279-292. Η σεξουαλικότητα στο πλαίσιο της σχέσης.

16. Κεφάλαιο 17. σελ. 293- 309. Η εγγύτητα στις προσωπικές σχέσεις.

17. Κεφάλαιο 18. σελ. 310- 325. Η επικοινωνία στις στενές σχέσεις.

Προαπαιτούμενα

Κανένα προαπαιτούμενο, παρ'όλα αυτά δίνονται οι εξής συστάσεις για την καλύτερη παρακολούθηση

α) Η προηγούμενη παρακολούθηση των βασικών μαθημάτων Κοινωνικής Ψυχολογίας μπορεί να φανεί βοηθητική, 
β) Η καλή γνώση της αγγλικής γλώσσας σε επίπεδο κατανόησης (ανάγνωσης) δεδομένου ότι μέρος της υποστηρικτικής βιβλιογραφίας του μαθήματος και ένα μέρος των υποχρεωτικών αναγνωσμάτων είναι στην αγγλική γλώσσα και
γ) εξ αιτίας του πνεύματος του μαθήματος και την νοοτροπίας των εξετάσεων που απαιτούν δημιουργική και κριτική σκέψη (εκτός από απλή απομνημόνευση), η παρακολούθηση των παραδόσεων του μαθήματος κρίνεται ότι μπορεί να συμβάλει αποφασιστικά στην καλύτερη κατανόηση του αντικειμένου αλλά και σε καλύτερη επίδοση στις εξετάσεις

Περιεχόμενο μαθήματος

Συστατικά, δομή και διεργασίες της στενής διαπροσωπικής σχέσης

Ο έρωτας και η στενή διαπροσωπική σχέση ορίζονται, αρχικά, μέσα από την απλολαϊκή τους φαινομενολογία, όπως αποκαλύπτεται από εμβληματικούς μύθους. Γίνεται αναδρομή στην ιστορία της αντίληψης της ερωτικής σχέσης στο Δυτικό κόσμο, μέσα από κοινωνιοψυχολογικές σταθερές και πρότυπα ανέλιξης και εναλλαγής της. Παρουσιάζονται οι βασικές διεργασίες που διαμορφώνουν την ερωτική σχέση (συναίσθημα, σεξουαλικότητα, εγγύτητα, επικοινωνία) και περιγράφονται οι κύριες επιστημονικές θεωρίες περί ερωτικών σχέσεων. Οι εν λόγω θεωρίες επικεντρώνονται στα γνωστικά περιεχόμενα, στα δομικά συστατικά, στην τυπολογία των σχέσεων και την δυναμική της αλλαγής τους. Για να κατανοήσουν την ερωτική σχέση χρησιμοποιούν γνωστικές δομές και σχήματα, όπως διπολικές αντιθέσεις (αρέσκεια-έρως, περιπαθής έρως-συντροφικός έρως), το ύφος που υιοθετείται κατά το ερωτικώς σχετίζεσθαι, τα πρωτοτυπικά συστατικά του ερωτικού βιώματος (π.χ. πάθος- εγγύτητα-δέσμευση) αλλά και η υποκειμενική σύλληψη της σχέσης, ως εν εξελίξει ιστορίας. Συζητούνται ακόμη αντιπροσωπευτικές επιστημονικές θεωρίες ασχολούμενες με τις ψυχολογικές διεργασίες του ερωτικώς σχετίζεσθαι, όπως η σύναψη δεσμού, η κοινωνική ανταλλαγή στη σχέση και η εξελικτική προσαρμοστικότητα των φύλων.

Βιβλιογραφία

Atkinson, R. L., Atkinson, C. A., Smith, E. E., Bem, D. J., Hoeksema, S. N. (2004). Διαπροσωπική έλξη. Στο R. L. Atkinson, C. A. Atkinson, E. E. Smith, D. J. Bem, S. N. Hoeksema, Εισαγωγή στην Ψυχολογία του Hilgard, Τόμος Β΄, σ. 552-579. Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση.

Baumeister, R. (Ed.) (2001). Social psychology and human sexuality. Philadelphia, Pa: Psychology Press.

Brehm, Sh. S. (1992). Intimate relationships. London: McGraw-Hill, Inc.  Η νεότερη 4η ανανεωμένη έκδοση του ίδιου βιβλίου, υπάρχει στη βιβλιοθήκη:
Miller, R.S., Perlman, D., Brehm, S. S. (2007). Intimate Relationships. London: McGraw-Hill, Inc.

Berscheid, E. & Regan, P. (2005) (eds.). The psychology of interpersonal relationships. New York: Prentice Hall.

Berscheid E. & Reis, H. (1998). Attraction and close relationships. In D.T. Gilbert, S.T.Fiske, & G. Lindzey (Eds.), Handbook of social psychology (4th ed., Vol. 2, pp. 193-281). New York: McGraw-Hill.

Buunk, B. P. (2007). Σύνδεση, έλξη και στενές σχέσεις. Στο M. Hewstone & W. Stroebe, Εισαγωγή στην Κοινωνική Ψυχολογία, σ. 509-546. Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση.

Coontz, St. (2008). Η ιστορία του γάμου. Αθήνα: Εκδόσεις Πολύτροπον.

Dragon W. & Duck, S. (2005). Understanding research in personal relationships. A text with readings. London: Sage.

Duck, St. & Ickes, W. (Eds.) (2000). The social psychology of personal relationships. New York: Wiley.

Dwyer, D. (2000). Interpersonal relationships. Routledge. London: Taylor & Francis.

Fletcher, G. (2002). The new science of intimate relationships. Malden, Mass.: Blackwell.

Hendrick, Cl. & Hendrick, S. (Eds.) (2000). Close relationships. A sourcebook. London: Sage.

Herzog, D. (2022). H Σεξουαλικότητα στην Ευρώπη τον 20ο Αιώνα. Gutenberg.

Κορδούτης, Π. (2006) (Επιμ.). To Πεδίο των Στενών Διαπροσωπικών Σχέσεων. Στο Π. Σ. Κορδούτης και Β. Γ. Παυλόπουλος, Πεδία έρευνας στην Κοινωνική Ψυχολογία, πολιτισμός, μετανάστευση, οργανισμοί, υγεία-πρόληψη, στενές διαπροσωπικές σχέσεις, σ. 300-365. Αθήνα: Ατραπός.

Lerner, M. J. & Mikula, G. (1994). Entitlement and the affectional bond. Justice in Close Relationships. New York. Plenum.

Κοκκινάκη, Φ. (2005). Διαπροσωπικές σχέσεις. Στο Φ. Κοκκινάκη, Κοινωνική Ψυχολογία, σ. 297-326. Αθήνα: Τυπωθήτω.

Καφέτσιος, Κ.(2005). Δεσμός, συναίσθημα και διαπροσωπικές σχέσεις. Αθήνα: Εκδόσεις Τυπωθήτω.

Λουμάκου, Μ., Π. Κορδούτης, Ε. Σαραφίδου (2003). Ερωτική επαφή και προφύλαξη, οι κοινωνικές αναπαραστάσεις των νέων. Αθήνα: Τυπωθήτω-Γιώργος Δαρδανός.

Μπουκάι, Ντ. (2021). Εγχειρίδιο ερωτικής σχέσεις. Opera/animus.

Maisonneuve, J. (2001). Διαπροσωπικές σχέσεις και έλξεις. Στο J. Maisonneuve (μετφρ. στην ελληνική), Εισαγωγή στην Ψυχοκοινωνιολογία, σελ. 95-114. Αθήνα: Τυπωθήτω-Γιώργος Δαρδανός.

Ντακ, Στηβ (2004). Ανθρώπινες σχέσεις. Αθήνα: Εκδόσεις Καστανιώτη.

Reis, H. & Rusbult (Eds.) (2004). Close relationships. New York: Psychology Press.

Smith, P. B. & Bond, M. H. (2005) (μεταφρ.). Επικοινωνία και διαπροσωπικές σχέσεις, σ. 251-260. Στο P. B. Smith και M. H. Bond, Διαπολιτισμική Κοινωνική Ψυχολογία, σ. . Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.

Sternberg, R. & Barnes, M. (1988). The psychology of love. New Haven: Yale University Press.

Sternberg, R. (2000). Αγάπη: οι διαδρομές του έρωτα στο χρόνο. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.

Sternberg, R. (2000). H αγάπη σαν ιστορία. Αθήνα: Εκδόσεις Θυμάρι.

Τhorton, B. S. (2006). Έρως. Ο μύθος της σεξουαλικότητας στην αρχαία Ελλάδα. Αθήνα: Οξύ-Ιστάρ.