Παρουσίαση/Προβολή

Εικόνα επιλογής

Συγκριτικές και ιστορικές μέθοδοι στην Κοινωνιολογία

(300677) -  Μαριάνθη Κοτέα

Περιγραφή Μαθήματος

     Το μάθημα παρουσιάζει πως η Ιστορία διαμορφώθηκε ως γνωστικός-ακαδημαϊκός κλάδος κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα και πως η ανανέωση και ο εμπλουτισμός των μεθόδων και της θεματολογίας της μέχρι σήμερα είχαν ως επακόλουθο τη μετακίνησή της από τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες και την προσέγγισή της στις Κοινωνικές.

   Οι στόχοι του μαθήματος είναι: α΄) να παρουσιάσει τις εξελίξεις στην επιστήμη της Ιστορίας από το 19ο αιώνα μέχρι σήμερα με άξονα τις μεθόδους και τη θεματολογία της, β΄) να αναφερθεί στα σημαντικότερα θέματα που έχουν απασχολήσει τους ιστορικούς: την αντικειμενικότητα, την αιτιότητα, τη γενίκευση και τους πρωταγωνιστές των ιστορικών γεγονότων, γ΄) να εκθέσει πως η πορεία του ιστοριογραφικού έργου από την περιγραφή των ιστορικών γεγονότων στην κατανόηση, την ερμηνεία και τις μετρήσεις προσέγγισε την Ιστορία στις Κοινωνικές Επιστήμες, δ΄) να καταδείξει ότι οι κοινωνικές εξελίξεις καθορίζονται τόσο από την ανθρώπινη δράση όσο και από τις συνθήκες μέσα στις οποίες λαμβάνουν χώρα τα ιστορικά γεγονότα και ε΄) να διασαφηνίσει της σχέση της Ιστορίας με την Κοινωνιολογία και ιδιαίτερα πως η ιστορική γνώση προστατεύει την Κοινωνιολογία από τον κίνδυνο να γίνει υπεργενικευτική και υπερθεωρητική ή να παραβλέψει τη δυναμική διάσταση των κοινωνιών.

     Οι στόχοι του μαθήματος εξυπηρετούνται από την κατανομή της ύλης σε πέντε Θεματικές Ενότητες. Καθεμιά απ' αυτές αναφέρεται σ' ένα από τα μεγάλα θέματα που έχουν απασχολήσει τους ιστορικούς και παρουσιάζει την εξέλιξη των απόψεων που έχουν εκφρασθεί πάνω στα θέματα αυτά από το 19ο αιώνα μέχρι σήμερα.

 

1. Ο ΘΕΤΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ 1.1. Οι αρχές του Θετικισμού για την Επιστήμη 1.2. Ο Θετικιστικός Ιστορισμός

2. Η ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ - ΜΙΑ ΝΕΑ ΓΝΩΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ 2.1. Το ιστορικό γεγονός και ο ιστορικός 2.2. Μια νέα γνωσιολογική σχέση

3. ΟΙ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΤΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ 3.1. Το κοινωνικό άτομο 3.2. Οι ηθικές κρίσεις για τους πρωταγωνιστές των ιστορικών γεγονότων

4. Η ΑΙΤΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ 4.1. Από την αφήγηση στην ερμηνεία 4.2. Η γενετική και η δομική εξήγηση των ιστορικών γεγονότων 4.3. Το αναπόφευκτο και το τυχαίο

5. Η ΓΕΝΙΚΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ 5.1. Η γενίκευση στην Επιστήμη 5.2. Είδη γενίκευσης στην Ιστορία 5.3. Η συνύπαρξη του ειδικού με το γενικό

 

Εξεταστέα ύλη:

1. Ο φάκελος κειμένων που είναι αναρτημένος στον Πάνδημο (ψηφιακή βιβλιοθήκη) με τον τίτλο: Εισαγωγή στις Ιστορικές Σπουδές-Διδακτική μεθοδολογία της Ιστορίας [677]. ΔΙΕΥΚΡΙΝΗΣΗ: ο φάκελος είναι αναρτημένος και στα "έγγραφα" του openeclass. 

2. Το παρακάτω σύγγραμμα:

- Gérard Noiriel, Tι είναι η σύγχρονη Ιστορία;, Gutenberg, Αθήνα, 2005, κεφάλαια 1, 2 [σ.σ. 53-61], 3.

 

The course presents how History was formed as a cognitive-academic discipline during the 19th century and how, to date, the renewal and enrichment of its methods and subject matter have led to its movement from the Humanities into the Social Sciences. 
The objectives of the course are: a) to present the developments in the science of History from the 19th century to the present day, focusing on its methods and subject matter, b) to refer to the most important issues that have concerned historians: objectivity, causality, generalization and the protagonists of historical events, c) to explain how the course of the historiographical work from the description of historical events to understanding, interpretation and measurements has brought History closer to the Social Sciences, d) to demonstrate that social developments are determined both by human action and by the conditions in which historical events take place and e) to clarify the relationship between History and Sociology and in particular how historical knowledge protects Sociology from the risk of becoming over-generalized and over-theoretical or of overlooking the dynamic dimension of societies.
The course objectives are fulfilled through the classification of the material into five Thematic Units. Each of them refers to one of the major issues that have concerned historians and presents the evolution of the expressed opinions on these issues from the 19th century to the present day.

 

Ημερομηνία δημιουργίας

Δευτέρα 8 Δεκεμβρίου 2014

Σελίδα μαθήματος
  • Περίγραμμα

    Διδάσκοντες

    Mαριάνθη Κοτέα, Καθηγήτρια

    Συγγράμματα και εξεταστέα ύλη

    1. Ο φάκελος κειμένων που είναι αναρτημένος στον Πάνδημο (ψηφιακή βιβλιοθήκη) με τον τίτλο: Εισαγωγή στις Ιστορικές Σπουδές-Διδακτική μεθοδολογία της Ιστορίας [677]. ΔΙΕΥΚΡΙΝΗΣΗ: ο φάκελος είναι αναρτημένος και στα "έγγραφα" του openeclass. 

    2. Το παρακάτω σύγγραμμα:

    - Gérard Noiriel, Tι είναι η σύγχρονη Ιστορία;, Gutenberg, Αθήνα, 2005, κεφάλαια 1, 2 [σ.σ. 53-61], 3.

    Προτεινόμενη Βιβλιογραφία

    ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

    • Βέικος Θεόφιλος, Θεωρία και Μεθοδολογία της Ιστορίας, Θεμέλιο, Αθήνα, 1987.
    • Hobsbawm Eric, Για την Ιστορία, Θεμέλιο, 1998.
    • Καρρ Έντουαρντ Χάλετ, Τι είναι η ιστορία;, Εκδόσεις 70-Πλανήτης, Αθήνα, 1983.
    • Noiriel Gèrard, Τι είναι η σύγχρονη ιστορία;, Gutenberg, Αθήνα, 2005.
    • Offenstadt Nicolas - Dufaud Grégory - Mazurel Hervé, Οι λέξεις του ιστορικού. Έννοιες-κλειδιά στη μελέτη της Ιστορίας, Κέδρος, Αθήνα, 2007.
    • Πρεβελάκης Ελευθέριος, «Το πρόβλημα των γενικεύσεων στην Ιστορία», περ. Μνήμων, τ. όγδοος, Αθήνα, 1981, σ.σ. 204-225.

    http://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/mnimon/article/view/7935/7703

    • Σαφ Άνταμ, Ιστορία και Αλήθεια, Ράππα, Αθήνα, 1978.
    • Σεφεριάδης Ι. Σεραφείμ, Στις διαδρομές της Ιστοριογραφίας. Κριτική επισκόπηση από το πρίσμα της κοινωνικής επιστήμης, Θεμέλιο, Αθήνα, 2014.
    • Σκουτέρη-Διδασκάλου Νόρα, «Annales, Past and Present, Review: τρία μαχητικά περιοδικά ιστοριογραφίας», περ. Ο Πολίτης, τχ. 52, Αθήνα, 1982, σ.σ. 56-72.
    • Σύγχρονα ρεύματα στην ιστοριογραφία του νέου Ελληνισμού, αφιέρωμα, περ. Σύγχρονα Θέματα, τχ. 35-36-37, Αθήνα, 1988.

    http://pandemos.panteion.gr/index.php?lang=el&op=record&type=&q=&page=0&pid=cid:431

    • Walsh W. H., Εισαγωγή στη φιλοσοφία της Ιστορίας, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα, 2006.