Παρουσίαση/Προβολή

Εικόνα επιλογής

Πόλωση: Θεωρητικές και Ερευνητικές Προσεγγίσεις

(110587) -  Φανή Κουντούρη

Περιγραφή Μαθήματος

Η αναβίωση της έννοιας της πολιτικής πόλωσης στις δημόσιες συζητήσεις, και στη βιβλιογραφία, αντανακλά την αυξανόμενη ανησυχία για τον αντίκτυπο των πολωμένων κοινωνιών στις σύγχρονες φιλελεύθερες δημοκρατίες. Το Brexit, η δημοκρατική διάβρωση στην Τουρκία, την Ουγγαρία και τη Βενεζουέλα, η άνοδος των ακροδεξιών κομμάτων στη Γαλλία, τη Γερμανία, την Αυστρία και την Ολλανδία, η εκλογή Τραμπ στις ΗΠΑ, η κρίση χρέους στη νότια Ευρώπη και η μεταναστευτική κρίση στην Ευρώπη μαρτυρούν βαθιές διαιρέσεις στο εσωτερικό των δημοκρατιών.

Στην Ελλάδα, πολιτικές και κοινωνικές εντάσεις προέκυψαν γύρω από τις εξελίξεις της τελευταίας δεκαετίας, όπως οι διαδοχικές σοβαρές κρίσεις (κρίση χρέους, προσφυγική/μεταναστευτική κρίση COVID-19, ενεργειακή και κλιματική κρίση), η αναδιάρθρωση του πολιτικού συστήματος (κατακερματισμός του κομματικού συστήματος και αποσυσπείρωση των ψηφοφόρων, άνοδος του νεοναζιστικού κόμματος Χρυσή Αυγή), το δημοψήφισμα του 2015 και η διαμάχη για την ονομασία της ΠΓΔΜ.

Το ερώτημα, επομένως, δεν είναι εάν υπάρχει πόλωση στην κοινωνία και την πολιτική αλλά πόση και τί είδους πόλωση αντέχει η δημοκρατία προτού αυτή να  γίνει καταστροφική.

Το σεμινάριο εξετάζει μεθοδολογικά και θεωρητικά το ζήτημα της πόλωσης στην Ελλάδα επικεντρωμένο στην τελευταία δεκαετία των έντονων πολιτικών και κοινωνικών μετασχηματισμών. 

Ημερομηνία δημιουργίας

Δευτέρα 6 Οκτωβρίου 2025

Σελίδα μαθήματος
  • Περίγραμμα

    Περιεχόμενο μαθήματος

    Περιεχόμενο μαθήματος

    Η έννοια της πόλωσης κατέχει κεντρική θέση στη σύγχρονη βιβλιογραφία της πολιτικής επιστήμης, ενώ σημαντικές συνεισφορές για την πολιτική και κοινωνική πόλωση προέρχονται και από άλλους κλάδους, όπως η κοινωνιολογία, η επικοινωνία και η ψυχολογία. Η πρόσφατη αναβίωση της έννοιας της πολιτικής πόλωσης στις πολιτικές και δημόσιες συζητήσεις, καθώς και στη βιβλιογραφία, αντανακλά την αυξανόμενη ανησυχία για τον αντίκτυπο των πολωμένων κοινωνιών στη δημοκρατία.

    Στόχοι και Επιδιωκόμενα αποτελέσματα

    Το μάθημα αποσκοπεί στην εμβάθυνση της κατανόησης σχεδιασμού, των θεωρητικών, μεθοδολογικών και εμπειρικών προϋποθέσεων που διέπουν την έννοια της πόλωσης και συγκροτούν τη μεθοδολογική διερεύνησή της.

     Επιμέρους στόχοι του μαθήματος είναι οι φοιτητές/ τριες:

    • να κατανοήσουν τις βασικές έννοιες και τους όρους της πόλωσης
    • να αναπτύξουν ικανότητες επεξεργασίας δεδομένων, διατύπωσης ερευνητικών ερωτημάτων και σχεδιασμού έρευνας,
    • να αποκτήσουν εμπειρία στην ανάλυση του φαινομένου της πόλωσης με τη χρήση μεθοδολογιών ανάλυσης μεγάλων σωμάτων
    • να αναπτύξουν ικανότητες σύνθεσης και αποκωδικοποίησης των διαθέσιμων ερευνητικών και στατιστικών δεδομένων.

     

    Αξιολόγηση:

    Εργασίες και προφορική δοκιμασία

    Βιβλιογραφία:

    Abramowitz, Alan. 2018. The Great Alignment: Race, Party Transformation, and the Rise of Donald Trump. Yale University Press.

    Andreadis, Ioannis, and Yannis Stavrakakis. 2019. ‘Dynamics of Polarization in the Greek Case’. The ANNALS of the American Academy of Political and Social Science 681(1): 157–72. doi:10.1177/0002716218817723.

    Campbell, James E. 2018. Polarized: Making Sense of a Divided America. Princeton University Press.

    Druckman, James N, and Matthew S Levendusky. 2019. ‘What Do We Measure When We Measure Affective Polarization?’ Public Opinion Quarterly 83(1): 114–22. doi:10.1093/poq/nfz003.

    Duffy, Bobby, Kirstie Anne Hewlett, Julian McCrae, and John Hall. 2019. Divided Britain? Polarisation and Fragmentation Trends in the UK. King’s College London.

    Kountouri Fani and Kollias Andreas. 2023. Polarizing publics in Twitter through organic targeting tactics of political incivility. Submitted in Frontiers of Political Science, section Political Participation . https://doi.org/10.3389/fpos.2023.1110953

    Nicolacopoulos, I. (2005). Elections and voters, 1974-2004: old cleavages and new issues. West Eur. Polit. 28, 260–278. doi: 10.1080/01402380500058886

    Κατσανίδου, Αλεξία. 2015. ‘Η Τοποθέτηση Των Πολιτών Στον Άξονα Αριστεράς - Δεξιάς’. In Το Πολιτικό Πορτραίτο Της Ελλάδας. Κρίση Και η Αποδόμηση Του Πολιτικού., eds. Νίκος Δεμερτζής and Νίκος Γεωργακάκης. Αθήνα: Εκδόσεις Gutenberg, 51–74.

    Λυριντζής, Χρήστος, and Ηλίας Νικολακόπουλος, eds. 1990. Εκλογές Και Κόμματα Στην Δεκαετία Του ’80. Εξελίξεις Και Προοπτικές Του Πολιτικού Συστήματος. Αθήνα: Εκδόσεις Θεμέλιο.

    Μοσχονάς, Γεράσιμος. 2016. Τι Πιστεύουν Οι Έλληνες. ¨Ενας Αξιακός Χάρτης Της Ελληνικής Κοινωνίας. Κεντρικά Ευρήματα, Συμπεράσματα Και Σύνοψη. ΔιαΝΕΟσις. https://www.dianeosis.org/wp-content/uploads/2017/10/TPE_2016_Ekthesi_Moschona.pdf (July 9, 2023).

    Πιερίδης, Κωστής. 2021b. Διαιρετικές Τομές Και Εκλογική Συμπεριφορά Στη Σύγχρονη Ελλάδα (2004-2008). Ιδεολογία, Θρησκεία, Αξίες. Εκδόσεις Επίκεντρο.