Παρουσίαση/Προβολή

(110575) -  Θωμάς Νουτσόπουλος

Περιγραφή Μαθήματος

Βασικός στόχος του σεμιναρίου είναι να διερευνήσει δύο βασικές έννοιες της πολιτικής θεωρίας και τον τρόπο που αυτές προσλαμβάνονται και θεματοποιούνται στο πεδίο της πολιτικής οικονομίας. Οι έννοιες αυτές είναι η ιδιοκτησία και η πολιτική. Ο χρονικός προσδιορισμός του τίτλου του σεμιναρίου «την εποχή του Ιμπεριαλισμού» οριοθετεί την ιστορικότητα των εν λόγω εννοιών στην καμπή και στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα, όπου παρατηρούνται αφενός σημαντικές αλλαγές στη δομή της κεφαλαιοκρατικής επιχείρησης (επιχείρηση μεγάλης κλίμακας, οριζόντια και κάθετη συγκέντρωση της επιχείρησης) και αφετέρου μια «επιστροφή» σε μερκαντιλιστικές πολιτικές από τη μεριά των αναπτυγμένων κρατών που οδηγεί, σε μεγάλο βαθμό, στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (νέο-μερκαντιλισμός). Η ανάλυση των εννοιών θα γίνει μέσα από την κριτική εξέταση των θεωρητικών συμβολών των J.A. Hobson, T.Veblen, M. Weber και J.M. Keynes προκειμένου να δειχτεί η εμπλοκή των εννοιών αυτών με μια σειρά βασικών ζητημάτων της πολιτικο-οικονομικής θεωρίας όπως: α) το ζήτημα της ταξικής δομής της αστικής κοινωνίας, β) το ζήτημα του χωρισμού της ιδιοκτησίας από τη διαχείριση της κεφαλαιοκρατικής επιχείρησης, γ) το ζήτημα της συγκρότησης του αστικού κράτους, δ) το ζήτημα της δημοκρατίας, ε) το ζήτημα της μετάβασης στο σοσιαλισμό και τέλος στ) το ζήτημα του πολέμου και της σχέσης του με την κεφαλαιοκρατική επέκταση.

Η ύλη του σεμιναρίου κατανέμεται με τον ακόλουθο τρόπο:
1η εβδομάδα. Εισαγωγικές παρατηρήσεις: στόχοι, περιεχόμενο, μέθοδοι αξιολόγησης. Παρουσίαση βασικών εννοιών και ιστορικό πλαίσιο.
2η εβδομάδα. J.A. Hobson: Ο οικονομικός μηχανισμός του ιμπεριαλισμού (διάλεξη του διδάσκοντα).
3η εβδομάδα. J.A. Hobson: Πολιτικές συνέπειες του ιμπεριαλισμού – ζητήματα νομιμοποίησης και αντεπίδρασης στο εγχώριο πολιτικό σύστημα
4η εβδομάδα. J.A. Hobson: Προβολή ντοκιμαντέρ για τη γενοκτονία των Herero και Nama. Συζήτηση περί φυλετισμού.
5η εβδομάδα. J.A. Hobson: Επιστημονική υπεράσπιση του ιμπεριαλισμού και ιδεολογικοί μηχανισμοί νομιμοποίησης.
6η εβδομάδα. J.A. Hobson: Κατώτερες φυλές και κεφαλαιοκρατία. Τα παραδείγματα της Αφρικής και της Ασίας.
7η εβδομάδα. Ιστορικό πλαίσιο οικονομικών και πολιτικών αλλαγών στις ΗΠΑ, 1880-1914. Αμερικανική αντίληψη για ιμπεριαλισμό.
8η εβδομάδα. T. Veblen: Οι δύο βασικοί παράγοντες της σύγχρονης κεφαλαιοκρατίας: εκμηχανισμένη διαδικασία και επιχειρηματίας
9η εβδομάδα. T. Veblen: Οι πολιτισμικές συνέπειες της εκβιομηχάνισης – συνδικαλισμός, σοσιαλισμός, ταξικές σκοπιές, οικογένεια, επιστήμη, ιδεολογία.
10η εβδομάδα. T. Veblen: Κεφαλαιοκρατία, πατριωτισμός και πόλεμος.
11η εβδομάδα. M. Weber: Έθνος κράτος, κοινωνική πολιτική και ιμπεριαλισμός.
12η εβδομάδα. J.M. Keynes: Η κριτική στη Συνθήκη των Βερσαλλιών – σχέση οικονομικών όρων και πολιτικών αποφάσεων – το ζήτημα της πολιτικής ηγεσίας – Μεταρρύθμιση και Επανάσταση.
13η εβδομάδα. Επισκόπηση και συζήτηση.

Ημερομηνία δημιουργίας

Σάββατο 22 Φεβρουαρίου 2025