Παρουσίαση/Προβολή

(110511) -  Δέσποινα Παπαδημητρίου

Περιγραφή Μαθήματος

Οι θεματικές του μαθήματος, το οποίο βρίσκεται στο σημείο συνάντησης της πολιτικής, πολιτισμικής ιστορίας και της ιστορίας των διεθνών σχέσεων, είναι οι εξής:

1. To γεγονός και η δυναμική του:O ελληνικός εμφύλιος πόλεμος και η διεθνοποίησή του στο πλαίσιο του πρώτου Ψυχρού Πολέμου.
2. Η θέσπιση του αντεθνικού εγκλήματος. Οι πολιτικοί πρόσφυγες και τα παιδιά του εμφυλίου.
3. Θεσμοί, πολιτικά δικαιώματα, κομματικό σύστημα και ιδεολογίες στην μετεμφυλιακή Ελλάδα. Η Εθνικοφροσύνη και οι πυλώνες της.
4. Πολιτικές ταυτότητες: ποιοι ήταν οι εθνικιστές, οι εθνικόφρονες, οι συντηρητικοί παραδοσιοκράτες και οι ακροδεξιοί-αντικοινοβουλευτικοί.
5. Ψυχρός Πόλεμος και φιλαντλαντισμός. Τα δίκτυα των διανοουμένων και τα περιοδικά του Congress for Cultural Freedom.
6. Οι μηχανισμοί του αντικομμουνιστικού κράτους, η πληροφόρηση και ο ρόλος του στρατού.
7. Πολιτική διαπαιδαγώγηση, ηθική αγωγή και ελληνοχριστιανικός πολιτισμός:το σχολείο και η εκκλησία.
8. Κράτος και ανάπτυξη. Η πολιτική της ανασυγκρότησης (1953-1963).
9. Η δεκαετία του εξήντα,το τέλος των βεβαιοτήτων και ο αντικομφορισμός των νέων. Οι Λαμπράκηδες και το φοιτητικό κίνημα.
10. Η κρίση του Ιουλίου 1965, οι σχέσεις του Πρωθυπουργού Γ.Παπανδρέου και του Βασιλιά Κωνσταντίνου και οι σχέσεις Κέντρου και δεξιάς.
11. Η φιλοκαραμανλική τάση στον Τύπο στα μέσα της δεκαετίας του 1960.
12. Ελλάδα και Ευρώπη. H Συμφωνία της σύνδεσης με την ΕΟΚ και οι ευρωπαϊκές πολιτικές.
13. Το κυπριακό ζήτημα, η υποστήριξη της αυτοδιάθεσης των Ελληνοκυπρίων από τα πολιτικά κόμματα και το μαζικό κίνημα.
14.  Η δικτατορία των συνταγματαρχών και η ιδεολογία της· ο στρατός, ο πολιτικός κόσμος και η αντίσταση.
15.  Οι παράγοντες που οδήγησαν στην κατολίσθηση στην δικτατορία.                                                                           

     

    110511 FROM THE CIVIL WAR TO THE POST-JUNTA PERIOD: INTERNATIONAL CONTEXT, IDEOLOGIES AND INSTITUTIONS.

     

    This course proposes the study of Greek history from the post-civil war era to the collapse of the military regime in 1974 through a transnational and transatlantic methodological perspective. Civil war is internationalised in the context of the early Cold War, which is interpreted as a globalised ideological and international system. Political parties, political ideologies and institutions, economics and culture in the fifties and sixties, the legacy of the civil war and authoritarian policies of the state restricting civil rights to the ‘nationally minded’ Greeks, the association agreement between Greece and the European Economic Community, the basic tenets of the political crisis in the sixties, democratisation and peace movements, the mass movement in favour of the Cypriot people’s right to self-determination which was fused with the demand for union with Greece, are issues under consideration. Yet, the character of the military regime is defined, its ideological discourse is analysed, the anti-dictatorship movement is examined and the factors that led to its imposition are discussed

    Βιβλιογραφία                                                                                                                                                                             

     

    Βλαχόπουλος, Σπ,  Καιρίδης, Δημ., Κλάψης, Αντ. (επιμ.), Η Δικτατορία των Συνταγματαρχών. Ανατομία μιας επταετίας, Αθήνα, Εκδ.Πατάκη, 2019.

    Γιανουλόπουλος, Γιάννης Ν., Ο μεταπολεμικός κόσμος. Ελληνική και ευρωπαϊκή ιστορία (1945-1963), Αθήνα, Εκδ.Παπαζήση 1992.

    Harper, John Lamberton, Ο Ψυχρός Πόλεμος (επιστημ.επιμ.Θ.Δ.Σφήκας), Αθήνα, Gutenberg 2021.

    Λαμπρινός, Φώτος, Χούντα είναι θα περάσει; Τα κινηματογραφικά Επίκαιρα στη διάρκεια της Δικτατορίας (1967-1974), Αθήνα, Εκδ.Καστανιώτη 2013.

    Λιαλιούτη, Ζηνοβία, Ο ‘άλλος’ Ψυχρός Πόλεμος. Η αμερικανική πολιτιστική διπλωματία στην Ελλάδα, 1953-1073, Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης 2019.

    Nικολακόπουλος, Ηλίας, H Kαχεκτική Δημοκρατία. Kόμματα και εκλογές 1946-1967, Aθήνα, Εκδ.Πατάκη 2001.

    Πανουργιά, Νένη, Επικίνδυνοι πολίτες. Η ελληνική αριστερά και η κρατική τρομοκρατία, Αθήνα, Εκδ. Καστανιώτη 2000.

    Παπαδημητρίου, Δέσποινα, Από το λαό των νομιμοφρόνων στο έθνος των εθνικοφρόνων. Η συντηρητική σκέψη στην Ελλάδα 1922-1967, Αθήνα, Σαββάλας, 2006.

    Παπαδημητρίου, Δέσποινα, «Η ιδεολογία του καθεστώτος», Β.Καραμανωλάκης (επιμ.), Η στρατιωτική δικτατορία 1967-74, Τα Νέα- Ιστορία, (2010):105-114 και «Αντιδικτατορικές κινήσεις και οργανώσεις: ο συντηρητικός χώρος», 135-142.

    Παπαληγούρας, Παναγής, Η κύρωση της Συμφωνίας Σύνδεσης της Ελλάδας με την ΕΟΚ (1962), (εισαγωγή - ιστορικός σχολιασμός Κ. Ε. Μπότσιου), Τετράδια Κοινοβουλευτικού Λόγου (αρ.7), Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων, Αθήνα 2010.

    Ριζάς, Σωτήρης, Η Ελληνική Πολιτική μετά τον Εμφύλιο Πόλεμο. Κοινοβουλευτισμός και δικτατορία, Αθήνα, Εκδ. Καστανιώτη 2008.

    Ριζάς, Σωτήρης, Η Ελλάδα, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη, 1961-1964, Αθήνα Εκδ.Πατάκη, 2001.

    Steen, Gonda Van, Ζητούνται παιδιά από την Ελλάδα. Υιοθεσίες στην Αμερική του Ψυχρού Πολέμου, Αθήνα, Εκδ.Ποταμός 2021.

    Σφήκας, Θανάσης Δ. (επιμ.), Το Σχέδιο Μάρσαλ. Ανασυγκρότηση και διαίρεση της Ευρώπης, Αθήνα, Εκδ.Πατάκη, 2011.

    Η δικτατορία των Συνταγματαρχών & η αποκατάσταση της δημοκρατίας, Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και την Δημοκρατία, 2016.

    Χασιώτης, Λουκιανός, Τα παιδιά του Εμφυλίου. Από την ‘κοινωνική πρόνοια’ του Φράνκο στον ‘έρανο’ της Φρειδερίκης (1936-1950), Αθήνα, βιβλιοπωλείον της ΕΣΤΙΑΣ 2013.

    Χατζηβασιλείου, Ευάνθης, Ελληνικός Φιλελευθερισμός. Το ριζοσπαστικό ρεύμα, 1932-1979, Αθήνα, Εκδ.Πατάκη 2010.

    Χρηστίδης, Χρήστος, Ανένδοτος Αγώνας. Η Ένωση Κέντρου ενώπιον της ρήξης, Θεσσ/νίκη, Επίκεντρο 2018.

Ημερομηνία δημιουργίας

Παρασκευή 27 Ιουλίου 2018