Παρουσίαση/Προβολή

(110509) -  Λάμπρος Μπαλτσιώτης

Περιγραφή Μαθήματος

 

 «Οι Ρομά στην Ελλάδα και την Ευρώπη: Ιστορία και πολιτικές  (19^ο-21^ο αιώνας)»

 

 

Η εισαγωγή του μαθήματος εδράζεται στην απουσία των αποκαλούμενων Romani/Gypsy Studies στα ελληνικά πανεπιστήμια. Η απουσία αυτή σχετίζεται με την ακαδημαϊκή υστέρηση που παρουσιάζεται στην Ελλάδα σε ότι αφορά τους Ρομά, παρά τις εξαιρετικές δουλειές που έχουν εκπονηθεί  σε επιμέρους τομείς. Το μάθημα σκοπεύει να συγκεντρώσει τις μέχρι τώρα γνώσεις μας, εισάγoντας στους φοιτητές σε ένα ζήτημα παραγνωρισμένο, με ιδιαίτερο ιστορικό ενδιαφέρον και πολιτική σημασία.

            Το μάθημα θα διαρθωθεί στις εξής επιμέρους ενότητες:

Α. Ιστορία των Ρομά στην Ελλάδα, τα Βαλκάνια και στην Ευρώπη.

Ειδικότερα θα εξεταστούν ζητήματα όπως: 1. Εγκαταστάσεις, μετακινήσεις, πληθυσμιακές εισρροές, κοινωνικοοικονομικές διαφοροποιήσεις των εδραίων και μετακινούμενων Ρομά στην Ελλάδα από την ίδρυση του ελληνικού κράτους μέχρι τη Βαλκανική μετανάστευση Ρομά από το 1990 2. Βασικά στοιχεία της ιστορίας των Ρομά στα Βαλκάνια και η συμμετοχή (ή αποχή) τους από τις εθνοποιητικές διαδικασίες μέχρι και σήμερα. Θα εξεταστούν οι περιπτώσεις της Τουρκίας, της Αλβανίας, του Κοσόβου, της Βουλγαρίας, της Βόρειας Μακεδονίας αλλά και της Ρουμανίας 3. Σημαντικά στοιχεία από την ιστορία των Ρομά στην Ευρώπη αλλά και σχετιζόμενα ζητήματα όπως οι επιμέρους ομάδες και οι διαφοροποιήσεις, η ρευστότητα μεταξύ Ρομά και μη Ρομά, η μετανάστευση

Β. Θεσμική αντιμετώπιση

Ειδικότερα θα εξεταστούν ζητήματα όπως: 1. Θεσμική αντιμετώπιση και λύσεις σε κρατικό και τοπικό επίπεδο στην Ελλάδα (19^ος αιώνα, Ρομά πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία, δεκαετία του 1950, 1977 έως σήμερα) 2. Το μοντέλο της Οκτωβριανής Επανάστασης και των σοσιαλιστικών καθεστώτων 3. Η αντιμετώπιση στις χώρες της Δυτικής Ευρώπης (ειδικά τον 20^ο αιώνα) 4. Οι θεσμικές προτάσεις και οι πολιτικές  στην Ε.Ε.

Γ. Πολιτική και ιδεολογία

1. Ο Γύφτος/Τσιγγάνος/Ρομά στην Ελλάδα: προσλήψεις και «επιστημονικές θεωρίες» 2. Η πολιτική σημασία των Ρομά στα μετασοσιαλιστικά Βαλκάνια (ιδίως Βουλγαρία, Κόσοβο, Αλβανία) 3. Οι νέες αφηγήσεις «από τα πάνω» (Ε.Ε.) και της ίδια της ομάδας. Το κίνημα των Ρομά 4. Η κατάσταση στην Ελλάδα από τη δεκαετία του 1980: Τα επίσημα σχήματα, ο ακτιβισμός, οι πολιτικές 5. Κριτική των πολιτικών της Ελλάδας και της Ε.Ε..

-Στόχος είναι μερικές ενότητες να διδαχθούν από προσκεκλημένους.

 

Προσωρινή βιβλιογραφία

 

-Μιράντα Τερζοπούλου-Γ. Γεωργίου, Οι Τσιγγάνοι στην Ελλάδα. Ιστορία-Πολιτισμός, ΓΓΛΕ-ΥΠΕΠΘ, Αθήνα, 1998

-Σεβαστή Τρουμπέτα (επιμέλεια-συλλογικό), Οι Ρομά στο σύγχρονο ελληνικό κράτος. Συμβιώσεις, αναιρέσεις, απουσίες, Κριτική, 2008 [σύγγραμμα που δίνεται στους φοιτητές]

-Γ. Μαυρομμάτης, Τα παιδιά της Καλκάντζας, Μεταίχμιο, 2004

-Σεβαστή Τρουμπέτα, Κατασκευάζοντας ταυτότητες για τους μουσουλμάνους της Θράκης. Το παράδειγμα των Πομάκων και των Τσιγγάνων, Κριτική, 2001

- Ευρωπαϊκό Κέντρο για τα Δικαιώματα των Ρομά-Ελληνικό Παρατήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι, Επιχειρήσεις καθαριότητας. Ο αποκλεισμός των Ρομά στην Ελλάδα, Σειρά Εκθέσεων Χωρών Νο 12, 2004

- (συλλογικό) Εκπαίδευση Τσιγγάνων. Ανάπτυξη διδακτικού υλικού, ΓΓΛΕ-ΥΠΕΠΘ, 1996 ( ιδίως τα άρθρα των Μ. Couthiade, N. J. González, G. Waring, A, Rusakov)

- Roma Rights. Access to Justice, Roma Rights Center, 1, 2001

-J.-P Liégeois & N. Gheorghe, Roma/Gypsies. A European Minority, MRG, 4/95 (https://www.synigoros.gr/resources/roma/sxetika-genika-eggrafa/romareport.pdf)

- J.-P Liégeois, Roma, Gypsies, Travellers, Council of Europe, 1994

-Γ. Κουτζακιώτης, «Φλάμπουρο: Η «αναζήτηση» ενός χωριού», (http://epth.sfm.gr/articles/quest.pdf)

--Ασπασία Θεοδοσίου, ««Όταν έγινε ελληνικό». Γύφτοι, μουσική και «αυθεντικότητα» στα ελληνοαλβανικά σύνορα», Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών, 128, Α΄, 2009, σσ. 115-142 (https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/ekke/article/viewFile/9884/9985.pdf)

-Elena Marushiakova & V. Popov, Gypsies in Ottoman Empire, Council of Europe (https://www.academia.edu/1132441/Roma_Gypsies_in_Ottoman_Empire)

- L. Baltsiotis, “Balkan Roma immigrants in Greece”, EJLTIC, 2/2014 (http://epublishing.ekt.gr/el/9626/International-Journal-of-Language-Translation-and-Intercultural-Communication/13348)

-Manchester University, Romani Project (Coordinator Prof. Yaron Matras) (διάφορα άρθρα, http://romani.humanities.manchester.ac.uk/)

 

Ημερομηνία δημιουργίας

Σάββατο 14 Απριλίου 2018