Παρουσίαση/Προβολή
Παγκοσμιοποίηση και Οικονομική Μεγέθυνση
(700049) - Χαρά Βαβούρα
Περιγραφή Μαθήματος
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Το μάθημα αποσκοπεί να εισαγάγει τους/τις φοιτητές/τριες στην σύγχρονη θεωρία της οικονομικής μεγέθυνσης, να συνδέσει τη θεωρητική ανάλυση με την πρόσφατη εμπειρική έρευνα και να δώσει έμφαση στη σημασία της παγκοσμιοποίησης και του διεθνούς εμπορίου για τη διαδικασία της οικονομικής μεγέθυνσης.
Η πρώτη ενότητα του μαθήματος είναι εισαγωγική και έχει σκοπό να ορίσει τις έννοιες της οικονομικής μεγέθυνσης, της οικονομικής ανάπτυξης και της ανθρώπινης ανάπτυξης. Στο πλαίσιο της ενότητας αυτής εξετάζονται τα ζητήματα της μέτρησης των τριών φαινομένων, αναλύονται διεξοδικά τα οικονομικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά των χωρών χαμηλού επιπέδου ανάπτυξης, καθώς και οι γενικότεροι οικονομικοί, πολιτικοί, κοινωνικοί και διεθνείς παράγοντες που εμποδίζουν την οικονομική μεγέθυνση και ανάπτυξη.
Στη δεύτερη ενότητα του μαθήματος εξετάζονται τα προβλήματα της άνισης διανομής του εισοδήματος και της φτώχειας, καθώς και οι σχέσεις τους με την οικονομική μεγέθυνση και την οικονομική ανάπτυξη. Οι φοιτητές/τριες παρακολουθούν και ερμηνεύουν τα πλέον πρόσφατα εμπειρικά δεδομένα από την παγκόσμια οικονομία, ανιχνεύουν συσχετίσεις και εξάγουν συμπεράσματα αναφορικά με τη διαχρονική εξέλιξη της άνισης κατανομής οικονομικής ισχύος μεταξύ των χωρών. Επιπλέον, αναλύονται η έννοια και οι βασικές διαστάσεις της διακυβέρνησης, καθώς και οι σχέσεις μεταξύ διακυβέρνησης, οικονομικής μεγέθυνσης, θεωρώντας κατά βάση ότι η διακυβέρνηση συνιστά έναν οιονεί παραγωγικό συντελεστή ο οποίος συμβάλλει στην οικονομική μεγέθυνση αλλά́ και επηρεάζεται από αυτή. Η ενότητα αυτή κλείνει με την παρουσίαση της σημασίας των φυσικών πόρων και του περιβάλλοντος στη διαδικασία της μεγέθυνσης, με έμφαση στη διερεύνηση των σχέσεων μεταξύ οικονομικής μεγέθυνσης και περιβαλλοντικής βιωσιμότητας.
Στην τρίτη ενότητα οι φοιτητές/τριες εισάγονται στη νεοκλασική θεωρία της οικονομικής μεγέθυνσης. Η ενότητα διαρθρώνεται ως εξής. Ξεκινά με τα μαθηματικά της μεγέθυνσης, ακολουθούν τα ιστορικά στοιχεία, οι εννοιολογικοί προσδιορισμοί και τα τυποποιημένα δεδομένα (stylised facts) της μεγέθυνσης, στη συνέχεια αναλύονται τα υποδείγματα Solow-Swan και Ramsey-Cass-Koopmans, ακολουθεί εισαγωγή στη σχέση τεχνικής προόδου και οικονομικής μεγέθυνσης και στις θεωρίες ενδογενούς μεγέθυνσης (Romer, Aghion-Howitt).
Στην τέταρτη ενότητα εξετάζονται οι σχέσεις μεταξύ διεθνούς εμπορίου και ανάπτυξης. Στο πλαίσιο αυτό αναλύονται οι έννοιες του ισοζυγίου πληρωμών και της διεθνούς επενδυτικής θέσης, καθώς και η υπόθεση των διδύμων ελλειμμάτων. Γίνεται εισαγωγή στην παραδοσιακή θεωρία του διεθνούς εμπορίου (Ricardo, Heckscher-Ohlin) και στη νέα θεωρία διεθνούς εμπορίου (Krugman, Melitz) και σκιαγραφείται ο ρόλος των μεγάλων επιχειρήσεων στο διεθνές εμπόριο.
Στην πέμπτη ενότητα διερευνώνται οι σχέσεις μεταξύ παγκοσμιοποίησης και ανάπτυξης. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στον ορισμό, τη μέτρηση και τις επιπτώσεις του φαινομένου της παγκοσμιοποίησης, ενώ παράλληλα ερευνάται η σημασία των ξενών αμέσων επενδύσεων στη διαδικασία της παγκοσμιοποίησης. Στο τέλος της ενότητας αυτής, οι φοιτητές/τριες παρουσιάζουν ομαδικές εργασίες που έχουν εκπονήσει πάνω σε θέματα που αφορούν τις σχέσεις παγκοσμιοποίησης και οικονομικής μεγέθυνσης, ανατρέχοντας σε ελληνόγλωσση και ξενόγλωσση βιβλιογραφία.
ΔΙΑΝΕΜΟΜΕΝΟ ΣΥΓΓΡΑΜΜΑ
Βαβούρα, Χ. και Ι. Βαβούρας. Οικονομικές, Περιβαλλοντικές, Θεσμικές & Διεθνείς Διαστάσεις της Ανάπτυξης. Εκδόσεις Παπαζήση, 2024.
Ημερομηνία δημιουργίας
Τρίτη 1 Οκτωβρίου 2024
-
Δεν υπάρχει περίγραμμα