Παρουσίαση/Προβολή

Θεωρία οικονομικής μεγέθυνσης

(700041) - Γεώργιος Σώκλης

Περιγραφή Μαθήματος

Αντικείμενο του μαθήματος είναι οι μοντέρνες θεωρίες της οικονομικής μεγέθυνσης. Το ερώτημα που επιχειρούν να απαντήσουν, ερώτημα που αναδύεται εντός της κεϋνσιανής προβληματικής, είναι κατά πόσο και κάτω από ποιες προϋποθέσεις μπορεί να επιτευχθεί ένας σταθερός ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης με πλήρη απασχόληση του επενδυμένου κεφαλαίου και της εργασίας και χωρίς πληθωρισμό. Σκοπός του μαθήματος είναι η παρουσίαση, η διερεύνηση και η κριτική προσέγγιση των κεντρικών υποθέσεων, λογικών κατασκευών, αποτελεσμάτων και συμπερασμάτων των θεωριών και μοντέλων της οικονομικής μεγέθυνσης που κυριάρχησαν τα τελευταία χρόνια στην οικονομική επιστήμη. Οι θεωρίες που εξετάζουμε έχουν ως σημείο αναφοράς το άρθρο του Harrod (1939), το οποίο αποτελεί "μία δοκιμαστική απόπειρα να δοθεί το περίγραμμα μιας ''δυναμικής θεωρίας", αν και η εξέταση της διαδικασίας και των προϋποθέσεων υπό τις οποίες επιτυγχάνεται και διατηρείται η οικονομική μεγέθυνση, καθώς και η προσπάθεια ανίχνευσης των μακροχρόνιων τάσεων του οικονομικού συστήματος συγκρότησαν έναν από τους κεντρικούς πυρήνες της ανάλυσης των Κλασσικών και του Marx. Ύστερα, από μια συνοπτική εισαγωγή σε αυτό το γενικό πλαίσιο προβληματισμού και την έκθεση ορισμένων προϋποθέσεων θεωρητικού και μεθοδολογικού χαρακτήρα, που διευκολύνει την ανάλυση, προχωρούμε στην παρουσίαση και επεξεργασία ορισμένων μοντέλων μεγέθυνσης όπως αυτά των Harrod, Domar, του Νεοκλασικού μονοτομεακού και διτομεακού, του Feldman και του Kaldor.

Ημερομηνία δημιουργίας

Σάββατο 8 Οκτωβρίου 2022

Σελίδα μαθήματος

Περίγραμμα
Περιεχόμενο μαθήματος

Σκοπός του μαθήματος είναι να εισαγάγει τους φοιτητές στις σύγχρονες θεωρίες της οικονομικής μεγέθυνσης, παρουσιάζοντας τις κεντρικές υποθέσεις, τις λογικές κατασκευές, τα αποτελέσματα και τα συμπεράσματα των θεωριών και μοντέλων της οικονομικής μεγέθυνσης που κυριάρχησαν τις τελευταίες δεκαετίες στην οικονομική επιστήμη. Ξεκινάμε εξετάζοντας μερικές από τις πρωταρχικές έννοιες, εργαλεία και μεθόδους των θεωριών οικονομικής μεγέθυνσης (αθροιστικές μεταβλητές, αποταμίευση και επένδυση, πολλαπλασιαστής, επιταχυντής, αθροιστικές συναρτήσεις παραγωγής). Εν συνεχεία, παρουσιάζουμε το μοντέλο του Harrod, συζητάμε το πρώτο και δεύτερο πρόβλημα Harrod, παρουσιάζουμε το μοντέλο μεγέθυνσης του Domar και, τέλος, συγκρίνουμε τα δύο μοντέλα. Έπειτα, παρουσιάζουμε το νεοκλασικό μοντέλο μεγέθυνσης, εστιάζοντας στο περίφημο άρθρο του Solow (1956). Εξάγουμε τις θεμελιώδης προτάσεις της νεοκλασικής οικονομικής μεγέθυνσης, συνδέουμε τα προβλήματα Harrod με το νεοκλασικό μοντέλο και, τέλος, παρουσιάζουμε ορισμένες επεκτάσεις και παραλλαγές του νεοκλασικού μοντέλου. Στη συνέχεια, περνάμε στην παρουσίαση διτομεακών μοντέλων οικονομικής μεγέθυνσης, ξεκινώντας με ένα νεοκλασικό διτομεακό μοντέλο (μοντέλο Uzawa), συνεχίζοντας με την παρουσίαση του μοντέλου μεγέθυνσης των Fel’dman-Mahalanobis, ενώ κλείνουμε αυτή την ενότητα με μία κριτική αποτίμηση των διτομεακών μοντέλων οικονομικής μεγέθυνσης. Στο επόμενο μέρος των παραδόσεων, παρουσιάζουμε την κριτική της Σχολής του Cambridge στη νεοκλασική θεωρία. Αναλύουμε τη διαμάχη για το κεφάλαιο, παρουσιάζουμε το μοντέλο του Samuelson, δείχνουμε τη δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης τεχνικών και εν συνεχεία παρουσιάζουμε το μοντέλο του Kaldor και το μοντέλο του Pasinetti. Ακολούθως, πραγματευόμαστε τη σημασία της τεχνολογικής μεταβολής, εξετάζοντας τις μεθόδους με τις οποίες αυτή μπορεί να περιληφθεί στα μοντέλα που εξετάσαμε στα προηγούμενα. Ξεκινούμε με απλούς τρόπους παράστασης της τεχνικής προόδου και εν συνεχεία προχωράμε σε πιο ρεαλιστικές υποθέσεις απεικονίζοντας την τεχνική πρόοδο ως ενδογενή. Στο τελευταίο μέρος των παραδόσεων εξετάζουμε το θέμα της «άριστης» οικονομικής μεγέθυνσης, ήτοι της επιλογής που κάνει η κοινωνία για τη «βέλτιστη» τροχιά οικονομικής μεγέθυνσης ανάμεσα σε όλες τις άλλες τροχές που υφίστανται.

Μαθησιακοί στόχοι

Με την ολοκλήρωση των παραδόσεων, οι φοιτητές/τριες θα έχουν προσεγγίσει κριτικά τα κυριότερα θέματα καθώς και τα αποτελέσματα των θεωριών και των μοντέλων οικονομικής μεγέθυνσης. Περαιτέρω, θα είναι σε θέση να διακρίνουν τους σκοπούς και τις αδυναμίες κάθε θεωρίας, καθώς και τις μεταξύ τους διαφορές.

Προτεινόμενα συγγράμματα

Jones Hywel G. (1993), “Εισαγωγή στις σύγχρονες θεωρίες οικονομικής μεγέθυνσης”, Εκδόσεις Κριτική.

Todaro M. P., Smith St. C. (2022), "Οικονομική Ανάπτυξη", 13η Έκδοση, ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α. ΤΖΙΟΛΑ & ΥΙΟΙ Α.Ε.

Μέθοδοι αξιολόγησης

Η αξιολόγηση των φοιτητών/τριών θα γίνει μέσω Απαλλακτικής Εξέτασης (Πρόοδος) ή/και Γραπτών Τελικών Εξετάσεων.

Η Απαλλακτική Εξέταση (Πρόοδος) θα διεξαχθεί την τελευταία εβδομάδα του Χειμερινού Εξαμήνου, δηλαδή στις 13.01.2026 και στις 14.01.2026. Η κατανομή των φοιτητών στις δύο ημέρες εξέτασης θα ανακοινωθεί μετά τη λήξη των δηλώσεων μαθημάτων.

Όσες/οι φοιτήτριες/ές συμμετέχουν στην Απαλλακτική Εξέταση (Πρόοδο) θα μπορούν (προαιρετικά) να συμμετέχουν και στις Γραπτές Τελικές Εξετάσεις για βελτίωση του βαθμού τους.

Όσες/οι φοιτήτριες/ές επιλέξουν να μην συμμετέχουν στην Απαλλακτική Εξέταση (Πρόοδο), μπορούν να συμμετέχουν κανονικά στις Γραπτές Τελικές Εξετάσεις.

Τόσο η Απαλλακτική Εξέταση (Πρόοδος) όσο και οι Γραπτές Τελικές Εξετάσεις θα διεξαχθούν με το σύστημα Ανοικτών Βιβλίων-Σημειώσεων (Open-Book Exam). Περισσότερες πληροφορίες για αυτόν τον τύπο εξετάσεων μπορείτε να βρείτε στους παρακάτω συνδέσμους:

https://lsc.cornell.edu/how-to-study/studying-for-and-taking-exams/open-book-exams/

https://www.lib.sfu.ca/about/branches-depts/slc/learning/exam-types/open-book-exams

Επιπλέον, κατά τη διάρκεια του εξαμήνου, θα ανατεθούν προαιρετικές Γραπτές Εργασίες μέσω του eClass, οι οποίες μπορούν να ενισχύσουν το βαθμό της Απαλλακτικής Προόδου μέχρι δύο (2) μονάδες.

Απαραίτητη προϋπόθεση για τη συμμετοχή των φοιτητών/τριών στην Απαλλακτική Εξέταση (Πρόοδο) είναι η έγκαιρη εγγραφή τους στην ηλεκτρονική τάξη του μαθήματος (e-Class). Όσες/οι φοιτητές δεν είναι εγγεγραμμένοι στο eClass του μαθήματος κατά την ημερομονία διεξαγωγής της απαλλακτικής προόδου δεν θα βαθμολογηθούν.
Μέθοδοι διδασκαλίας

Η διδασκαλία του μαθήματος θα βασισθεί κυρίως στις διαλέξεις του διδάσκοντα. Ωστόσο, παράλληλα θα χρησιμοποιηθούν και καινοτόμες εκπαιδευτικές τεχνικές που αποσκοπούν στην ενεργοποίηση του ενδιαφέροντος των φοιτητών, στην ενθάρρυνση για αύξηση της συμμετοχής τους στο μάθημα, στην ανάπτυξη της κριτικής τους σκέψης, στην αξιοποίηση της εμπειρίας τους, και στη δημιουργία ενός κλίματος εμπιστοσύνης και ειλικρίνειας στην αίθουσα διδασκαλίας. Οι βασικότερες μέθοδοι που θα χρησιμοποιηθούν σε όλες τις διαλέξεις είναι οι εξής:
1. Εμπλουτισμένη εισήγηση
2. Ερωτήσεις – Απαντήσεις
3. Εργασία σε Ομάδες
Επιπλέον σε κάποιες μόνο διαλέξεις κι ανάλογα με την υφή της διδακτικής ενότητας, τους μαθησιακούς στόχους, τον διαθέσιμο χρόνο, το μαθησιακό κλίμα και τα χαρακτηριστικά των φοιτητών/τριών, θα χρησιμοποιηθούν, κατά περίπτωση, κάποιες από τις ακόλουθες τεχνικές:
1. Παιχνίδι ρόλων
2. Χιονοστιβάδα
3. Καταιγισμός Ιδεών
4. Μελέτη περίπτωσης
5. Προσομοίωση
Βιβλιογραφία

Jones Hywel G. (1993), “Εισαγωγή στις σύγχρονες θεωρίες οικονομικής μεγέθυνσης”, Εκδόσεις Κριτική.

Rommer David (2006), “Προχωρημένη Μακροοικονομική”, Εκδόσεις Τυπωθήτω.

Solow Robert M. (2006), “Θεωρία Μεγέθυνσης: Μια αναλυτική παρουσίαση”, Εκδόσεις Πανεπιστημίου Μακεδονίας.

Thirwall Anthony (2013), “Μεγέθυνση και Ανάπτυξη”, Εκδόσεις Παπαζήση.

Todaro M. P., Smith St. C. (2022), "Οικονομική Ανάπτυξη", 13η Έκδοση, ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α. ΤΖΙΟΛΑ & ΥΙΟΙ Α.Ε.

Διδάσκοντες

Ο Γιώργος Σώκλης είναι Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης του Παντείου Πανεπιστημίου, μέλος της συντονιστικής επιτροπής του Εθνικού Συμβουλίου Παραγωγικότητας (Greek National Productivity Board), και επιστημονικός συνεργάτης του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ).

Είναι πτυχιούχος του Τμήματος Δημόσιας Διοίκησης (Κατεύθυνση: Δημόσιας Οικονομικής) του Πάντειου Πανεπιστημίου (2004), καθώς και κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης στα “Οικονομικά της Παραγωγής και των Διακλαδικών Σχέσεων” (2006) και Διδακτορικού τίτλου στην Οικονομική Επιστήμη (2012) από το ίδιο τμήμα.

Από το 2019 έως το 2021 εργάσθηκε ως Ερευνητής Γ’ Βαθμίδας στο Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) στο γνωστικό αντικείμενο “Οικονομικά του Τουρισμού-Ανάλυση Εισροών Εκροών”, ενώ παλαιότερα είχε εργασθεί ως πτυχιούχος διοικητικοοοικονομικός (ΔΟ1/Α) στο Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (2016-2019), και ως εφοριακός-ελεγκτής ΠΕ/Β στο Τμήμα Ειδικών Υποθέσεων και Ερευνών του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (2019).

Στα ερευνητικά και διδακτικά του ενδιαφέροντα περιλαμβάνονται η Ανάλυση Εισροών-Εκροών, η Πολιτική Οικονομία, και τα Οικονομικά του Τουρισμού. Οι εργασίες του έχουν δημοσιευθεί σε έγκριτα διεθνή επιστημονικά περιοδικά, έχοντας λάβει πλήθος ετεροαναφορών.

Είναι μέλος της International Input-Output Association και του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, ενώ συμμετέχει ως μέλος της εκδοτικής επιτροπής (editorial board) και ως κριτής (reviewer) σε πλήθος διεθνών επιστημονικών περιοδικών.

Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στην προσωπική του ιστοσελίδα: https://soklis.com