Συμβουλευτική Ψυχολογία σε ειδικούς πληθυσμούς (6361)

Ε. Καρακασίδου

Περιγραφή

Το μάθημα αυτό αποτελείται από διαλέξεις αφιερωμένες σε ειδικούς πληθυσμούς και πιο συγκεκριμένα στο πως οι βασικές αρχές της συμβουλευτικής ψυχολογίας εφαρμόζονται σε αυτούς. Στο εύρος της θεματικής του παρόντος μαθήματος περιλαμβάνονται άτομα που ανήκουν σε εθνοτικές και φυλετικές μειονότητες, άτομα διαφορετικής ηλικίας, ΑΜΕΑ, η διαφορετικότητα βάσει σεξουαλικού προσανατολισμού καθώς και άτομα με χρόνιες και καταλυτικές ασθενείς, όπως και οι φροντιστές τους. Το μάθημα αυτό δεν θα μπορούσε παρά να περιλαμβάνει ηθικά και δεοντολογικά ζητήματα καθώς και την σύνδεση των συμβουλευτικών ψυχολόγων με την διεπιστημονική κοινότητα.

CC - Αναφορά Δημιουργού
Μαθησιακοί στόχοι

Σκοπός του μαθήματος αυτού είναι να εισαγάγει τους φοιτητές στις βασικές αρχές της συμβουλευτικής ψυχολογίας και σε συγκεκριμένες πρακτικές, έτσι όπως εφαρμόζονται σε ειδικούς πληθυσμούς. Πιο συγκεκριμένα στο παρόν μάθημα μελετώνται οι βασικές θεωρίες που υποστηρίζουν την πρακτική συμβουλευτικής σε πληθυσμούς που θεωρούνται ευάλωτοι, όπως είναι μέλη διαφόρων μειονοτικών ομάδων, συμπεριλαμβανομένης της εθνοτικής καταγωγής, της ηλικίας, του φύλου, του σεξουαλικού προσανατολισμού και των ατόμων με αναπηρία. Ακόμα στα πλαίσια του μαθήματος αυτού περιγράφονται οι νεότερες και μεταμοντέρνες θεωρίες αναφορικά με την ευάλωτη φύση του ανθρώπου την κατανόηση της διαφορετικότητας όπως και του διαφορετικού κοινωνικού-πολιτισμικού πλαισίου.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές/τριες θα είναι σε θέση: να έχουν εξοικειωθεί με τις σύγχρονες θεωρητικές προσεγγίσεις της συμβουλευτικής ψυχολογίας έτσι όπως εφαρμόζονται σε ειδικές πληθυσμιακές ομάδες, να έχουν κατανοήσει τις ηθικές και δεοντολογικές απαιτήσεις της συμβουλευτικής ψυχολογίας σε ειδικούς πληθυσμούς, να υπάρχει εξοικειώσει με τις έννοιες της ενσυναίσθησης, της γνησιότητας και της ανευ όρων αποδοχής μέσα από μια σειρά από σχετικές τεχνικές και μεθόδους, να γνωρίζουν τις βασικές δεξιότητες της συμβουλευτικής, να συνδέουν τη θεωρία και την ερευνά που αφορά στην συμβουλευτική ψυχολογία.

Προτεινόμενα συγγράμματα

Αθανασιάδου Χριστίνα (2020). Συμβουλευτική ψυχολογία. Εκδόσεις: Gutenberg (Συλλογικός τόμος) Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο: 94689204

McLeod, J, & McLeod, Julia (2020). Δεξιότητες Συμβουλευτικής (Eπιμ. Βασιλόπουλος Στ) Εκδόσεις: Γ. Δαρδάνος - Κ. Δαρδάνος Ο.Ε. Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο: 94645316

Βιβλιογραφία

Feltham, C., & Palmer, S. (2015). An introduction to counseling and psychotherapy. The Beginner's Guide to Counselling & Psychotherapy, 4-19.

Firth, N., Frydenberg, E., Steeg, C., & Bond, L. (2013). Coping successfully with dyslexia: An initial study of an inclusive school‐based resilience program. Dyslexia19(2), 113-130.

Fitzpatrick, M. R., & Irannejad, S. (2008). Adolescent readiness for change and the working alliance in counseling. Journal of Counseling & Development86(4), 438-445.

Gallant, M. P. (2003). The Influence of Social Support on Chronic Illness Self-Management: A Review and Directions for Research. Health Education & Behavior, 30, 170–195.

Karakasidou, E., & Stalikas, A. (2017). Empowering the Battered Women: The Effectiveness of a Self-Compassion Program. Psychology, 8(13), 2200-2214.

Κλεφτάρας, Γ. (2009). Πολιτισμική και πολυπολιτισμική συμβουλευτική. Άτομα με ειδικές ανάγκες – μειονότητες – μαθητές. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.

Malikiosi-Loizos, M. (2013). Personal therapy for future therapists: Reflections on a still debated issue. The European Journal of Counselling Psychology, 2(1), 33-50.

Orlans, V., & Van Scoyoc, S. (2008). A short introduction to counseling psychology. Sage.

Olson, A. L., Gaffney, C. A., Hedberg, V. A., & Gladstone, G. R. (2009). Use of inexpensive technology to enhance adolescent health screening and counseling. Archives of pediatrics & adolescent medicine, 163(2), 172-177.

Shorrock, M. (2011). The philosophical challenges within counseling psychology: Can Egan's model help?. Counselling Psychology Review.

Σε κάθε διάλεξη θα υπάρχει ειδικοί βιβλιογραφία σχετική με τους σκοπούς της θεματικής.

Μέθοδοι αξιολόγησης
  1. Γραπτές Εξετάσεις: 70% (7 βαθμοί)

Η αξιολόγηση θα γίνει με βάση την συμμετοχή των φοιτητών σε γραπτές εξετάσεις, οι οποίες καλύπτουν την ύλη διδασκαλίας του μαθήματος και αφορούν σε ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής, σύντομης απάντησης και περιεκτική ανάπτυξη ενός θέματος κρίσης.

 

  1. Γραπτή εργασία: 30% (3 βαθμοί)

Οι φοιτητές καλούνται να δουλέψουν σε ένα σενάριο που θα τους δοθεί από την διδάσκουσα και θα αφορά στην άσκηση συμβουλευτικής σε έναν ειδικό πληθυσμό.

 Ημερομηνία παράδοσης: 10.05.2021

Ενότητες

  1. Εισαγωγή. Συμβουλευτική Ψυχολογία: ορισμοί και τομείς εφαρμογής.
  2. Θέματα που απασχολούν τη συμβουλευτική ψυχολογία σε σχέση με ευαίσθητες ομάδες
  3. Κοινωνική σημασία της συμβουλευτικής ψυχολογίας

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ

 ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΕΣ

Castonguay, L.G. & Hill, C. (2007). Insight in psychotherapy. Washington, DC, US: American Psychological Association

Farber, B.A. (2006). Self-disclosure in psychotherapy. New York, NY, US: Guilford Press.

Farber, B.A., Berano, K.C. & Capobianco, J.A. (2006). A temporal model of patient disclosure in psychotherapy. Psychotherapy Research, 16, 463-469.

Ferrara, K.W. (2002). Blocking emotions: The face of resistance. In S.R. Fussell (Ed.) The verbal communication of emotions: Interdisciplinary perspectives (pp. 253-279). Mahwah, NJ, US: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.

Finset, A. (2007). Nonverbal communication. An important key to in-depth understanding of provider-patient interaction. Patient Education and Counseling, 66, 127-128.

Fuertes, J.N., Mueller, L.N., Chauhan, R.V., Walker, J.A., & Ladany, N. (2002). An investigation of Euro-American therapists’ approach to counseling African- American clients. The Counseling Psychologist, 30, 763-789.

Hannush, M.J. (2007). An existential-dialectical-phenomenological approach to understanding cultural tilts: Implication for multicultural research and practice. Journal of Phenomenological Psychology, 38, 7-23.

Harik – Williams, N. (2003). The willingness of international students to seek counseling. Dissertation Abstracts International: Section B: The Sciences andEngineering, 64(3-B), 1492.

Hill, C. (2004). Helping skills: Facilitating exploration, insight and action (2nd ed.). Washington, DC, US: American Psychological Association.

Holcomb-McCoy, C. C. (2000). Multicultural counseling competencies: An exploratory factor analysis. Journal of Multicultural Counseling and Development, 28, 83-97.

Kirmayer, L.J. (2007). Psychotherapy and the cultural concept of the person. Transcultural Psychiatry, 44, 232-257.

Leong, F.T.L. & Leach, M.M. (2007). Internationalising Counseling Psychology in the United States: A SWOT analysis. Applied Psychology: An international review, 56, 1-6.

 

Ponterotto, J.M. Casas, L.A. Suzuki, & C.M. Alexander (Eds.) (1991), Handbook of

multicultural counseling (pp. 34-49). Thousand Oaks, CA: Sage.

Pedersen, P.B. (2002). Ethics, competence and other professional issues in culturalcentered counseling. In P.B. Pedersen, J.G. Draguns, seling across cultures (5th ed., pp. 3-27). Thousand Oaks, CA: Sage.

Ramos-Sanchez, L. (2007). Language switching and Mexican Americans’ emotional expression. Journal of Multicultural Counseling and Development, 35, 154-168.

Roysircar, G. (2003). Counselor awareness of own assumptions, values and biases. In G. Roysircar, P. Arredondo, J.N. Fuertes, J.G. Ponterotto, & R.L. Toporek.

Sluzki, C.E. (2004). House taken over by ghosts: culture migration and the developmental cycle of a Moroccan family invaded by hallucinations. Families, Systems & Health, 22, 321-337.

Smith, L.D., Peck, P.L., McGovern, R.J. (2012). Knowledge and access barriers to counseling services in a rural population. Journal of mental health and aging, 8, 183-195.

Tucker, C.M. & Herman, K.C. (2007). Resolving the paradoxes of and barriers to patient centered culturally sensitive health care: Lessons from the history of counseling and community psychology. Counseling Psychologist, 35, 735-743

Vogel, D.L., Wester, S.R. & Larson, L.M. (2007). Avoidance of counseling: Psychological factors that inhibit seeking help. Journal of counseling & development, 85, 410-422.

West, A.M. (2007). Minority mental health: Barriers to help-seeking and treatment attrition in a low income sample. Dissertation Abstracts International: Section B: The science and engineering, 67(9-B), 5429.

Williams, S.L., Ketring, S.A. & Salts, C.J. (2005). Premature termination as a function of intake data based on ethnicity, gender, socioeconomic status and income. Contemporary Family Therapy: An International Journal, 27, 213-231.

ΕΛΛΗΝΟΓΛΩΣΣΕΣ

Γιωτσίδη, β. & Σταλίκας, Α. (2004). Η διαπολιτισμική συμβουλευτική και ψυχοθεραπεία σε πρόσφυγες: Ψυχοκοινωνικές ανάγκες και πολιτισμικές διαφορές. Ψυχολογία: Το περιοδικό της Ελληνικής Ψυχολογικής Εταιρείας, 11, 34-52.

Κλεφτάρας, Γ. (2003). Η σημασία των πολιτισμικών παραγόντων στη συμβουλευτική ατόμων με σωματικές ή νοητικές δυσλειτουργίες. Ψυχολογία: Το περιοδικό της Ελληνικής Ψυχολογικής Εταιρείας, 10, 326-377.

Κλεφτάρας, Γ. (2004). Ο ρόλος της πολιτισμικής ταυτότητας στην ψυχολογική συμβουλευτική. Αθήνα: Εθνικό Κέντρο Επαγγελματικού Προσανατολισμού.

Οι παραδοσιακές θεωρίες συμβουλευτικής αποδεικνύονται ανεπαρκείς για το χειρισμό των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν τα άτομα πολιτισμικών και εθνικών μειονοτήτων. Κεντρικός άξονας της παρουσίασης είναι η ανάδειξη της σημασίας μιας πολιτισμικά ευαίσθητης συμβουλευτικής προσέγγισης γι' αυτά τα άτομα. Πρόκειται για την πολιτισμική και πολυπολιτισμική συμβουλευτική. Η πολιτισμική συμβουλευτική αναφέρεται στη συμβουλευτική προσέγγιση κοινωνικών ομάδων που, αν και ανήκουν στην κυρίαρχη πολιτισμικά ομάδα, μοιράζονται παράλληλα την ιδιαίτερη κουλτούρα και τα χαρακτηριστικά μιας υποομάδας της. Η πολυπολιτισμική συμβουλευτική απευθύνεται σε άτομα που δεν ανήκουν στην κυρίαρχη πολιτισμικά κουλτούρα και προέρχονται από διαφορετικά πολιτισμικά πλαίσια. Κεντρικά στοιχεία αυτής της προσέγγισης είναι η πολιτισμική ταυτότητα-συνείδηση και ο σεβασμός της πολιτισμικής ομάδας του ατόμου, καθώς και η αναγνώριση ότι κάθε πολιτισμικά κατάλληλη παρέμβαση θα πρέπει πιθανώς να περιλαμβάνει, ως απαραίτητο μέρος της, τόσο το ίδιο το άτομο όσο και την οικογένεια, την ομάδα, τη γειτονιά και την κοινότητα.

Ημερολόγιο