Κοινωνιολογία του Αθλητισμού (300147)
Εμ. Χουμεριανός
Σκοπός του μαθήματος είναι να εισαγάγει τους φοιτητές στις πρακτικές που συνοδεύουν την εξέλιξη του αθλητισμού και να παρουσιάσει πορίσματα ερευνών και θεωρητικές προσεγγίσεις (παλαιότερες και πιο πρόσφατες) που αφορούν την κοινωνιολογία του αθλητισμού. Η θεματολογία του μαθήματος επικεντρώνεται στους τρόπους με τους οποίους αποτυπώνονται στο συγκεκριμένο πεδίο κοινωνικές, οικονομικές, πολιτισμικές και ιδεολογικές διεργασίες και πραγματικότητες των σύγχρονων κοινωνιών. Ειδικότερα, στο μάθημα θα διερευνηθούν ζητήματα όπως:
α. Η εξέλιξη του αθλητικού φαινομένου και οι οινωνικές, πολιτικές και οικονομικές διεργασίες που τη συνοδεύουν.
β. Τα θεωρητικά ρεύματα και προσεγγίσεις στην κοινωνιολογία του αθλητισμού.
γ. Η οργάνωση του πλαισίου λειτουργίας των σπορ και οι σύγχρονες πρακτικές (συγκρότηση σταθερών διοργανώσεων, συμπόρευση με οικονομικά συμφέροντα κλπ).
δ. Οι διεργασίες κατασκευής ιδιαίτερων ταυτοτήτων στην κοινότητα των φιλάθλων και η μορφή των ταυτοποιητικών στοιχείων τα οποία τις συνθέτουν.
ε Οι ιδεολογικές και πολιτικές διαστάσεις των σπορ.
ΛιγότεραΣκοπός του μαθήματος είναι να εισαγάγει τους φοιτητές στις πρακτικές που συνοδεύουν την εξέλιξη του αθλητισμού και να παρουσιάσει πορίσματα ερευνών και θεωρητικές προσεγγίσεις (παλαιότερες και πιο πρόσφατες) που αφορούν την κοινωνιολογία του αθλητισμού. Η θεματολογία του μαθήματος επικεντρώνεται στους τρόπους με τους οποίους αποτυπώνονται στο συγκεκριμένο πεδίο κοινωνικές, οικονομικές, πολιτισμικές και ιδεολογικές διεργασίες και πραγματικότητες των σύγχρονων κοινωνιών. Ειδικότερα, στο μάθημα θα διερευνηθούν ζητήματα όπως:
α. Η εξέλιξη του αθλητικού φαινομένου και οι οινωνικές, πολιτικές και οικονομικές διεργασίες που τη συνοδεύουν.
β. Τα θεωρητικά ρεύματα και προσεγγίσεις στην κοινωνιολογία του αθλητισμού.
γ. Η οργάνωση του πλαισίου λειτουργίας των σπορ και οι σύγχρονες πρακτικές (συγκρότηση σταθερών διοργανώσεων, συμπόρευση με οικονομικά συμφέροντα κλπ).
δ. Οι διεργασίες κατασκευής ιδιαίτερων ταυτοτήτων στην κοινότητα των φιλάθλων και η μορφή των ταυτοποιητικών στοιχείων τα οποία τις
Σκοπός του μαθήματος είναι να εισαγάγει τους φοιτητές στις πρακτικές που συνοδεύουν την εξέλιξη του αθλητισμού και να παρουσιάσει πορίσματα ερευνών και θεωρητικές προσεγγίσεις (παλαιότερες και πιο πρόσφατες) που αφορούν την κοινωνιολογία του αθλητισμού. Η θεματολογία του μαθήματος επικεντρώνεται στους τρόπους με τους οποίους αποτυπώνονται στο συγκεκριμένο πεδίο κοινωνικές, οικονομικές, πολιτισμικές και ιδεολογικές διεργασίες και πραγματικότητες των σύγχρονων κοινωνιών. Ειδικότερα, στο μάθημα θα διερευνηθούν ζητήματα όπως:
α. Η εξέλιξη του αθλητικού φαινομένου και οι οινωνικές, πολιτικές και οικονομικές διεργασίες που τη συνοδεύουν.
β. Τα θεωρητικά ρεύματα και προσεγγίσεις στην κοινωνιολογία του αθλητισμού.
γ. Η οργάνωση του πλαισίου λειτουργίας των σπορ και οι σύγχρονες πρακτικές (συγκρότηση σταθερών διοργανώσεων, συμπόρευση με οικονομικά συμφέροντα κλπ).
δ. Οι διεργασίες κατασκευής ιδιαίτερων ταυτοτήτων στην κοινότητα των φιλάθλων και η μορφή των ταυτοποιητικών στοιχείων τα οποία τις
Συγγράμματα
- Κυπριανός Π. - Μ. Χουμεριανός, Ανατομία των ποδοσφαιρικών παθών, Αθήνα, Διόνικος, 2009 (βασικό σύγγραμμα μαθήματος).
- Ζαϊμάκης Γ. - Ν. Κοταρίδης (επιμ.), Ποδόσφαιρο και κοινότητες οπαδών. Αντιπαλότητες και πολιτικές ταυτότητας, Αθήνα, Πλέθρον, 2013.
Ύλη εξετάσεων 2023-2024
Για τους φοιτητές και τις φοιτήτριες που επιθυμούν να εξεταστούν από το βιβλίο των Π. Κυπριανού και Μ. Χουμεριανού, Ανατομία των ποδοσφαιρικών παθών, Αθήνα, Διόνικος, 2009, η εξεταστέα ύλη είναι: σελίδες19-30, 67-79, 123-144, 200-211, 225-257, 259-290.
Για τους φοιτητές και τις φοιτήτριες που επιθυμούν να εξεταστούν από το βιβλίο Ποδόσφαιρο και κοινότητες οπαδών. Αντιπαλότητες και πολιτικές της ταυτότητας (επιμ. Γ. Ζαϊμάκης και Ν. Κοταρίδης), Αθήνα, Πλέθρον, 2013, η εξεταστέα ύλη είναι: σσ. 27-54, 107-123, 127-139, 143-159, 202-216, 221-234.
Τα παραδοσιακά παιχνίδια, οι διαδικασίες «αθληματοποίησής» τους, το αθλητικό παιχνίδι, η εμφάνιση των σύγχρονων σπορ. Κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές διεργασίες που τη συνοδεύουν.
Συγκρότηση σταθερών διοργανώσεων, εξέλιξη του κανονιστικού πλαισίου, συμπόρευση με οικονομικά συμφέροντα, παγκοσμιοποίηση και σπορ, διαπραγμάτευση νέων ταυτοτήτων στο πεδίο των σπορ, ολοένα μεγαλύτερη σύνδεση με τη βιομηχανία του θεάματος.
Δομολειτουργισμός και σπορ.
-Θεωρία του σχηματισμού.
-Ερμηνευτική προσέγγιση στην κοινωνιολογία των σπορ.
-Μαρξιστική προσέγγιση.
-Σπορ και έμφυλες σχέσεις.
-Κοινωνικές σημασίες των σπορ ως μέσων αναπαραγωγής ταυτοτήτων, πολιτισμικών διακρίσεων και κοινωνικών διαφορών.
-Μεταστρουκτουραλιστικές ερμηνείες.
Οι απαρχές του αθλήματος και οι σύνθετες οικονομικές, κοινωνικές και πολιτισμικές μεταβολές που λαμβάνουν χώρα στο άθλημα τις τελευταίες δεκαετίες.
Η αλληλεπίδραση με το ευρύτερο κοινωνικο-πολιτισμικό πλαίσιο μέσα στο οποίο δραστηριοποιούνται οι κοινότητες οπαδών και φιλάθλων. Η αξιολογική αντίστιξή μεταξύ «φίλαθλου» και «οπαδού» ως δύο διαφορετικών τύπων καταναλωτή του αθλητικού θεάματος.
Μορφές φίλαθλων κοινοτήτων (πχ τοπικές κοινότητες φιλάθλων, υπερτοπικά δίκτυα οπαδών), εσωτερικές μορφές οργάνωσης και λειτουργίας, φαντασιακές και συμβολικές αναφορές των φίλαθλων κοινοτήτων («ομάδα», «σύνδεσμος/θύρα», «λαός»), διεργασίες διαπραγμάτευσης και επαναδιαπραγμάτευσης ρόλων και ιεραρχιών. Ο «σύνδεσμος» και η «ομάδα» ως στοιχεία κοινωνικότητας των φιλάθλων (καθημερινές πρακτικές, σημασία τελετουργικών διεργασιών).
Νέες μορφές οπαδισμού, συγκρότηση πεδίων αντιπαλότητας και στρατηγικές διαχείρισής τους όπως αυτές συναρθρώνονται με τις ευρύτερες κοινωνικοιοκονομικές μεταβολές που λαμβάνουν χώρα στην ύστερη νεωτερικότητα.
